Gazeta Prawna z 8 lutego 2008 r. opublikowała duży artykuł dotyczący zasad przyznawania urlopów wychowawczych. Czytamy w nim m.in.:

CZY PRACODAWCA MA OBOWIĄZEK UDZIELIĆ URLOPU WYCHOWAWCZEGO

Kodeks pracy przyznaje pracownikom – matce, ojcu albo opiekunowi prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem przez trzy lata, a także stwarza możliwość łączenia opieki nad dzieckiem z pracą.

Pracownik zatrudniony co najmniej sześć miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do trzech lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie czwartego roku życia.

Sześciomiesięczny okres zatrudnienia nie musi przypadać przed urodzeniem dziecka. Wlicza się do niego bowiem poprzednie okresy zatrudnienia. Nie ma przy tym znaczenia:

• długość przerw między okresami zatrudnienia,

• wymiar czasu pracy (nie przelicza się połowy etatu na cały etat),

• tryb rozwiązania stosunku pracy (do okresu zatrudnienia wlicza się także okres wypowiedzenia umowy oraz okres pracy zakończony natychmiastowym rozwiązaniem umowy o pracę z winy pracownika).

Do okresu zatrudnienia wlicza się również okres urlopu macierzyńskiego, nieświadczenia pracy z powodu choroby, a także okresy zaliczane do stażu pracy na podstawie przepisów szczególnych. Nie wlicza się natomiast urlopu bezpłatnego, z wyjątkiem urlopu udzielonego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy.

Prawo do urlopu wychowawczego przysługuje pracownikowi bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy, rodzaj umowy o pracę, wymiar czasu pracy. Prawa tego nie mają natomiast osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, np. zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjnej oraz :zw. samozatrudnieni (czyli prowadzący własną działalność gospodarczą).

Urlop wychowawczy przysługuje rodzicom lub opiekunom dziecka – na równych prawach kobiecie i mężczyźnie. Mężczyzna nie ma obowiązku skorzystania z urlopu macierzyńskiego przed urlopem wychowawczym. Co do zasady, z urlopu wychowawczego może korzystać jeden z rodziców albo opiekunów, ale gdy oboje spełniają warunki do jego uzyskania, mogą jednocześnie z niego skorzystać przez okres nieprzekraczający trzech miesięcy.

Wymiar urlopu

Urlop wychowawczy przysługuje w wymiarze do trzech lat (może być wykorzystany w czterech częściach), jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko czterech lat. Inaczej niż w przypadku urlopu macierzyńskiego, urlop wychowawczy przysługuje w takim samym wymiarze zarówno dla pracownicy która urodziła lub przyjęła na wychowanie jedno dziecko, jak i więcej dzieci. Natomiast w razie urodzenia lub przyjęcia na wychowanie kolejnego dziecka pracownica ma prawo do następnego – nowego urlopu wychowawczego.

Wyjątek od zasady, że urlop wychowawczy przysługuje w wymiarze do trzech lat, dotyczy pracowników:

• zatrudnionych na podstawie umów terminowych (na czas określony, na czas wykonania określonej pracy, na okres próbny),

• znajdujących się w okresie wypowiedzenia.

W pierwszym przypadku pracownik ma prawo do urlopu wychowawczego na okres nie dłuższy niż do końca czasu, na jaki została zawarta umowa o pracę. Natomiast, jeżeli pracodawca udzieli urlopu na okres dłuższy niż czas trwania stosunku pracy, uważa się, że strony zawarły nowa umowę o pracę, jeżeli istnieją podstawy do wniosku, że taki był zgodny zamiar pracodawcy i pracownika.

Więcej w Gazecie Prawnej.