Ofierze wypadku przy pracy przysługują z ubezpieczenia wypadkowego:

• zasiłek chorobowy – za niezdolność do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,

• świadczenie rehabilitacyjne – dla osoby, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy,

• zasiłek wyrównawczy – dla zatrudnionego, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Zdarzyło się nieszczęście

Decydujące znaczenie ma zatem rozstrzygnięcie, co znaczy wypadek przy pracy.

Jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, czyli podczas:

• lub w związku z realizacją zwykłych zadań lub poleceń przełożonych, ślub w związku z wykonywaniem czynności na rzecz szefa, nawet bez jego polecenia,

• pozostawania do dyspozycji pracodawcy w drodze między jego siedzibą a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy,

• podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu z tytułu umowy agencyjnej, zlecenia lub innej o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosujemy przepisy o zleceniu – gdy chodzi o podwładnego, którego angażujemy dodatkowo na podstawie któregoś z tych kontraktów lub który wykonuje pracę na naszą rzecz w ramach wymienionych kontraktów.

Zdarzenie uznajemy za wypadek przy pracy wyłącznie wtedy, gdy zostanie spowodowany przyczyną zewnętrzną, czyli czynnikiem lub okolicznością niewynikającą bezpośrednio ze stanu zdrowia poszkodowanego. Wypadek spowodowany jedynie złym stanem zdrowia nie powstaje zatem w związku z pracą. Poszkodowany nie ma więc szans na wymienione świadczenia, które są wyższe od przysługujących z ubezpieczenia chorobowego.

Liczy się przyczyna zewnętrzna

Przyczyny wewnętrzne, czyli zły stan zdrowia podwładnego, mogą w połączeniu z zewnętrznymi, np. dźwignięcie nadmiernego ciężaru, doprowadzić wspólnie do wypadku przy pracy. Konieczne jest jednak współistnienie tych dwóch powodów.

Najczęściej wątpliwości co do kwalifikacji zdarzenia do wypadków przy pracy dotyczą zatrudnionych, którzy przeszli w miejscu pracy zawał lub wylew.

Na równi z wypadkiem

Na równi z wypadkiem przy pracy w zakresie uprawnień do wymienionych świadczeń traktujemy wypadek, któremu podwładny uległ podczas:

• podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone wyżej, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań,

• szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,

• wykonywania zadań zleconych przez działające w firmie organizacje związkowe.

Poszkodowany dostaje zasiłki z ubezpieczenia lub świadczenie rehabilitacyjne

Świadczenie rehabilitacyjne

Do świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego ma prawo pracownik, który jest nadal niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy i choroby zawodowej po wyczerpaniu okresu zasiłkowego (182 dni), a dalsza rehabilitacja lecznicza dobrze rokuje na przyszłość. Wynosi 100 proc. podstawy wymiaru i wypłacamy je najwyżej przez 12 miesięcy. Przed upływem trzech miesięcy (90 dni) pobierania świadczenia nie możemy jednak się pozbyć takiej osoby bez wypowiedzenia zgodnie z art. 53 kodeksu jak i za wypowiedzeniem.

Zasiłek wyrównawczy

Zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia wypadkowego dostaje zatrudniony, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Pod warunkiem, oczywiście, że zgodził się na przeniesienie do zakładowego lub międzyzakładowego ośrodka rehabilitacji zawodowej lub na wyodrębnione stanowisko u pracodawcy dostosowane do potrzeb adaptacji lub przyuczenia do określonej pracy. Zasiłek stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem podwładnego ustalonym dla celów podstawy wymiaru zasiłku a średnią pensją, jaką uzyskuje w warunkach rehabilitacji zawodowej.

Nietrzeźwy traci

Szef mający uzasadnione przypuszczenia, że w chwili wypadku zatrudniony był w stanie nietrzeźwym czy pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, kieruje go na badanie niezbędne do ustalenia zawartości spożytego alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych. Pracownik jest zobowiązany poddać się badaniu.

Opracowanie: Adam Banaszek

Więcej w Rzeczpospolitej z 7 marca 2008 r.