Orzecznictwo o niepełnosprawności i rentowe

Rzeczpospolita , autor: Magdalena Januszewska , oprac.: GR

kwi 7, 2008


NAD JEDNYM CHORYM KILKU ORZECZNIKÓW
 
Do celów rentowych orzekają w Polsce aż cztery instytucje (ZUS, KRUS, MSWiA, MON), a uznawaniem danej osoby za niepełnosprawną zajmują się zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. Każda instytucja przyznaje swoje świadczenia.

Orzeczenia lekarza orzecznika ZUS są traktowane na równi z orzeczeniami o stopniu niepełnosprawności – tak wynika z art. 5 ustawy o rehabilitacji. Niekiedy więc orzeczenie rentowe wystarcza do uznania osoby za niepełnosprawną (np. pracodawca rencisty może się ubiegać o dofinansowanie z tytułu zatrudniania niepełnosprawnego). W drugą stronę to jednak nie działa.

Instytucje rentowe nie uwzględniają orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, co jest głównym powodem skarg do rzecznika praw obywatelskich. ZUS nie uwzględnia orzeczeń zespołów, gdy ustala datę powstania niezdolności do pracy.

Niekiedy jednak orzeczenie rentowe nie zastąpi orzeczenia o niepełnosprawności, co widać na przykładzie renty socjalnej. Przysługuje ona m.in. osobie pełnoletniej, która jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu w dzieciństwie lub w trakcie nauki. Takiej osobie przysługuje też zasiłek pielęgnacyjny (z gminy). Lekarz orzecznik ZUS, zgodnie z art. 5 ustawy o rencie socjalnej, może orzec najwyżej o niezdolności do pracy, co jest równoznaczne z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.

Orzeczenie rentowe nie da też świadczenia pielęgnacyjnego na niepełnosprawne dziecko. Osoby z orzeczeniem KRUS, MON, MSWiA wydanym po 1 grudnia 1998 r., które chciałyby np. dostać dofinansowanie turnusu rehabilitacyjnego ze środków PFRON, również muszą stanąć przed zespołem, aby uzyskać stopień niepełnosprawności.

Ponadto osoba z rentą z tytułu niezdolności do pracy bez decyzji zespołu nie weźmie udziału w warsztatach terapii zajęciowej. Większość rencistów może w uproszczonej procedurze ubiegać się przed zespołem o ustalenie stopnia niepełnosprawności i wskazań do uprawnień pozarentowych (art. 5a ustawy o rehabilitacji).

Opracowanie: Adam Banaszek

Więcej w Rzeczpospolitej z 7 kwietnia 2008 r.