DLA KOGO RENTA RODZINNA
Rentę rodzinną przyznaje i wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, by zapewnić najbliższym członkom rodziny zmarłego środki niezbędne do u trzymania. Przy przyznawaniu renty rodzinnej ZUS sprawdza nie tylko warunki spełniane przez odbierającego świadczenie, ale też warunki spełniane przez osobę zmarłą.
Renta rodzinna przysługuje najbliższym członkom rodziny osoby zmarłej. Najbliższa rodzina to dzieci, rodzeństwo, wnuki, rodzice albo wdowa/wdowiec po osobie zmarłej. By mogli otrzymać rentę, zmarły do śmierci musiał pobierać emeryturę albo rentę z tytułu niezdolności do pracy albo po prostu pracować i mieć ubezpieczenie społeczne. To logiczne: pobierasz pieniądze za kogoś, kto był ubezpieczony, dostawał emeryturę bądź rentę i zmarł – ZUS kontynuuje wypłacane wcześniej świadczenie.
Renta rodzinna przysługuje również członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.
Dzieci
1. Rentę rodzinną po którymś z rodziców mogą dostać tzw. dzieci własne, czyli dostaniesz rentę po nieżyjących mamie lub tacie.
2. Dostaniesz ją także wtedy, gdy jesteś dzieckiem długiego małżonka, tzn. jeśli umiera twój ojczym, dostaniesz po nim rentę rodzinną, choć nie jesteś jego naturalnym dzieckiem.
3. Dostaniesz ją także, jeśli jesteś tzw. dzieckiem przysposobionym, czyli po prostu adoptowanym lub wychowywanym w rodzinie zastępczej, i umiera któreś z rodziców.
Aby dzieci mogły dostawać rentę rodzinną, muszą spełniać dodatkowy warunek – mieć mniej niż 16 lat. A jeśli mają więcej, muszą się uczyć – wówczas będą ją dostawały do 25. roku życia. Chyba że studiują bądź uczą się dalej – wtedy dostawać ją będą jeszcze dłużej, do zakończenia nauki.
Wnuki i rodzeństwo
Jeżeli jesteś wnukiem bądź bratem/siostrą osoby zmarłej, także masz szansę na rentę rodzinną – pod warunkiem że zmarły przyjął cię na wychowanie co najmniej rok przed śmiercią i byłeś niepełnoletni w chwili, gdy zamieszkałeś z osobą, po której masz dziedziczyć rentę.
Poza tym musisz spełniać takie warunki jak dzieci (patrz powyżej) i jednocześnie nie możesz pobierać renty po zmarłych rodzicach (albo po rodzicach, albo po dziadku – wybieraj). No i musisz udowodnić w ZUS, że rodzice (jeśli żyją) nie są w stanie zapewnić ci utrzymania. Wystarczy w tym celu pisemne oświadczenie, do którego należy dołączyć np. kwitki ostatnich rent lub emerytur rodziców.
Wdowa/wdowiec
Jeżeli zmarł twój współmałżonek, do otrzymywania renty rodzinnej po nim musisz spełniać następujące warunki (w przypadku niektórych wystarczy jeden, w przypadku innych – kilka jednocześnie):
- w chwili śmierci współmałżonka mieć skończone 50 lat
- być niezdolnym do pracy (wtedy wiek nie ma znaczenia)
- wychowywać co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym (dzieci nie mogą mieć skończonego 16. roku życia, a jeżeli się uczą – 18. roku życia – lub muszą być całkowicie niezdolne do pracy)
- jeśli skończysz 50 lat lub staniesz się niezdolny/niezdolna do pracy w ciągu pięciu lat od chwili śmierci ubezpieczonego współmałżonka.
Co jeśli nie spełniasz żadnego z tych wymagań? Także wtedy masz szansę na rentę rodzinną po zmarłym współmałżonku. Musisz udowodnić w ZUS, że nie masz żadnego źródła utrzymania. I żadnych szans na to, że takie źródło się pojawi. Uwaga: wówczas dostaniesz rentę okresową – na jeden rok, od dnia śmierci współmałżonka.
Rodzice
Masz prawo do renty rodzinnej także po śmierci swojego dziecka – pod warunkiem że dziecko było ubezpieczone, pobierało przed śmiercią emeryturę lub rentę i – bezpośrednio przed zgonem – pomagało ci się utrzymywać. Poza tym musisz – jako taki rodzic – być niezdolny do pracy lub wykazać, że utrzymujesz małoletnie dziecko.
Opracowanie: Adam Banaszek
Więcej w Gazecie Wyborczej.