Zgodnie z art. 92 pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub do emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Warunkiem uzyskania odprawy jest samo nabycie prawa do renty czy emerytury. Konieczne jest także definitywne ustanie stosunku pracy. Nie ma przy tym znaczenia, czy pracownik odchodzący na emeryturę był zatrudniony na podstawie umowy na czas określony czy też miał kontrakt czasowy.

Sąd Najwyższy uznał, że przepis art. 92 § 1 k p. wiąże prawo do odprawy emerytalnej z ustaniem, nie zaś z rozwiązaniem stosunku pracy. Wygaśnięcie stosunku pracy w skutek upływu czasu, na jaki zawarto umowę, nie wyklucza związku tego wygaśnięcia z przejściem na emeryturę.

Bez znaczenia jest także, z czyjej inicjatywy doszło do rozwiązania stosunku pracy.

Czasami jednak odejście z pracy nie daje prawa do odprawy. Znajduje to odbicie w orzecznictwie. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika z winy pracodawcy nie może być uznane za ustanie stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, wobec czego pracownikowi nie przysługuje odprawa pieniężna, choćby przed rozwiązaniem stosunku pracy miał ustalone prawo do emerytury. Oczywiście zwolnienie dyscyplinarne pracownika również nie daje podstawy do skutecznych roszczeń o wypłacenie odprawy.

Odprawa emerytalna przysługuje także, gdy pracownik przechodzi na wcześniejszą emeryturę. Ale już zdaniem Sądu Najwyższego rozwiązanie stosunku pracy, wraz z którym uzyskuje świadczenie przedemerytalne, nie jest ustaniem stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę.

Każdy odchodzący na emeryturę otrzymuje odprawę w indywidualnie obliczonej
wysokości. Generalnie jest ona zbliżona do ostatniego wynagrodzenia przyszłego emeryta. Oblicza się ją tak jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy

Oczywiście zakładowe układy zbiorowe pracy mogą przewidywać wyższą odprawę.

Opracowanie: Adam Banaszek

Więcej w Rzeczpospolitej z 13 września 2008 r.

•• Naliczanie wynagrodzeń oraz zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa dla pracowników, w tym pracowników niepełnosprawnych, z uwzględnieniem wielkości używanych przy wypełnianiu dokumentów INF-D-P i INF-U-P – teoria i praktyka.

Wrocław (18 września 2008 r.), Łódź (19 września), Katowice (23 października), Kraków (24 października), Warszawa (21 listopada)
zobacz więcej »