OBNIŻKA VAT NAWET BEZ POTWIERDZENIA ODBIORU KOREKTY?
Rzeczpospolita / 18.09.08 / Paweł Małecki
Wystawiliśmy faktury korygujące na usługi wykonywane przez naszą firmę. Przyczyną korekty było uznanie reklamacji złożonej przez klienta. Czy podatek VAT należny możemy obniżyć z chwilą wystawienia korekty, czy też powinniśmy poczekać do momentu otrzymania potwierdzenia faktury korygującej przez nabywcę?
Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 11 grudnia 2007 r. (U6/06) przepis rozporządzenia ministra finansów nakazujący oczekiwać przy pomniejszaniu VAT należnego na potwierdzenie odbioru faktur korygujących przez nabywcę jest niezgodny z konstytucją.
Wydany bowiem został bez delegacji ustawowej i ponadto jako zapis modyfikujący niekorzystnie dla podatnika podstawę opodatkowania powinien być ujęty w ustawie, a nie w rozporządzeniu. Trybunał jednak stwierdził, że zapis ten może obowiązywać do 18 grudnia 2008 r. i dopiero od tej daty zostaje usunięty z obiegu prawnego.
Wydawałoby się, że w takiej sytuacji przepis nadal (do wspomnianej daty) obowiązuje, i to mimo korzystnych dla podatników orzeczeń sądów wydanych przed wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Jednak orzeczenie WSA w Bydgoszczy z 30 lipca 2008 r. (I SA/Bd 249/08) wskazuje, że podatnik nie musi czekać na potwierdzenie odbioru faktury korygującej od nabywcy, aby obniżyć VAT należny. WSA stwierdził, że czasowe zawieszenie eliminacji z obrotu prawnego przepisu uznanego za niekonstytucyjny, zawartego w rozporządzeniu, nie oznacza automatyzmu w jego stosowaniu i przyjęcia tej normy prawnej przez sąd. Przepis ten oprócz niezgodności z konstytucją jest również niezgodny z przepisami Unii Europejskiej.
Ponadto kwestionowany przepis prowadzi również do naruszenia podstawowej zasady podatku VAT, tj. zasady neutralności, w szczególności gdy uzyskanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę trwa kilka miesięcy po jej wystawieniu, a także gdy potwierdzenie to w ogóle nie dociera do sprzedawcy
Niestety, Ministerstwo Finansów zamierza po prostu zapis z rozporządzenia wprowadzić do ustawy. Usunięty zostanie wtedy problem zgodności z konstytucją, ale pozostanie problem zgodności z prawem unijnym. I wtedy, być może dopiero po wyroku ETS, będziemy zmuszeni całkowicie usunąć z obrotu prawnego tę regulację.
Opracowanie: Adam Banaszek
Więcej w Rzeczpospolitej z 18 września 2008 r.