Pracodawcy zastanawiają się niekiedy jakie skutki – w zakresie ubezpieczeń społecznych – wywoła zatrudnienie przez nich rencisty, a także jaką umowę wybrać, aby spowodowała ona jak najmniejszy zakres obciążeń.   

Zgodnie z ustawą z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczeniom społecznych podlegają m.in.:

• osoby będące pracownikami,

• osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Ubezpieczeniom społecznym nie podlegają natomiast osoby, które wykonują pracę wyłącznie na podstawie umowy o dzieło (chyba że wykonują one pracę na podstawie umowy o dzieło zawartej z własnym pracodawcą lub na rzecz tego pracodawcy). Samoistna umowa o dzieło nie jest więc tytułem do ubezpieczeń.

Zasady te mają zastosowane także do podejmujących zatrudnienie rencistów.

Warto wiedzieć:
Zgodnie z kodeksem cywilnym, przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Przepisy o zleceniu stosuje się odpowiednio także do umów o dokonanie określonych czynności faktycznych, jeżeli nie są one uregulowane odrębnymi przepisami. Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się tylko do dołożenia należytej staranności, a nie do osiągnięcia określonego rezultatu. Jeśli dołożył on należytej staranności, to nie odpowiada za brak rezultatu oczekiwanego przez dającego zlecenie.
Natomiast przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, czyli do osiągnięcia ustalonego przez strony rezultatu (np. sporządzenia tłumaczenia, naprawy rzeczy itd.). 

Rencista będący pracownikiem

Pracownikiem jest oczywiście osoba pozostająca w stosunku pracy. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Zatrudnienie w takich warunkach zawsze stanowi zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, choćby strony nazwały zawartą umowę inaczej (np. „umową o dzieło”).

Przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, o których mowa powyżej, nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną.

Przykład:
Zatrudniona przez X- Sp. z o.o. rencistka Aldona K. wykonuje obowiązki sekretarki prezesa zarządu, w siedzibie spółki, w godz. 9-17, realizując na bieżąco jego polecenia. W tych warunkach nie byłoby dopuszczalne zawarcie przez strony umowy cywilnoprawnej zamiast umowy o pracę.

przeczytaj cały materiał >>