Gdy pensja za dany miesiąc jest zgodnie z umową wypłacana w miesiącu kolejnym, możliwość memoriałowego rozliczania składek ZUS w kosztach podatkowych jest uzależniona od tego, czy zostaną wpłacone o miesiąc wcześniej, niż przewiduje to ustawa o ubezpieczeniach społecznych.
 
Od 1 stycznia 2009 r. pracodawcy – zarówno będący podatnikami PIT, jak i CIT – mają możliwość uwzględniania wynagrodzeń i składek ZUS (w tym także składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) w kosztach podatkowych na zasadzie memoriałowej, a więc w rozliczeniu za okres, którego te wydatki dotyczą. Wynika to z art. 22 ust. 6ba ustawy o PIT (art. 15 ust. 4g ustawy o CIT) – w zakresie wynagrodzeń, oraz art. 22 ust. 6bb ustawy o PIT (art. 15 ust. 4h ustawy o CIT) – w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne.
 
Jeżeli chodzi o wynagrodzenia, to stanowią one koszt podatkowy okresu (miesiąca), którego dotyczą, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W razie niespełnienia tego warunku rozlicza się je kasowo – na zasadach określonych w art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT).
 
Zasady rozliczania w kosztach składek ZUS finansowanych przez pracodawcę są uzależnione od momentu (miesiąca) wypłaty wynagrodzeń będących podstawą ich naliczania.  Z art. 22 ust. 6b pkt 2 ustawy o PIT (art. 15 ust. 4h pkt 2 ustawy o CIT) wynika, że są one kosztem uzyskania przychodów w miesiącu, za który wynagrodzenia są należne, pod warunkiem że składki zostaną opłacone – nie później niż do 15 dnia tego miesiąca.

Opracowanie: Ewa Suszek

Więcej w Rzeczpospolitej z 5 marca 2009 r.