Osoby będące w stosunku pracy i zawierające z tym samym pracodawcą dodatkowo umowę zlecenia, umowę agencyjną lub inną umowę o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych uznawane są za pracowników. Oznacza to, że obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Do końca czerwca 2004 r., osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę uprawnione do pobierania emerytury lub renty, z którymi pracodawca zawarł dodatkowo umowę o dzieło, z tytułu wykonywania tej umowy nie podlegały ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, co oznacza, że z tytułu wykonywania umowy o dzieło nie były zgłaszane do ubezpieczeń oraz nie były za nie opłacane składki z tego tytułu.

Od 1 lipca 2004 r. nastąpiła zmiana przepisów i obecnie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę uprawnione do pobierania emerytury lub renty, z którymi pracodawca zawarł umowę o dzieło, z tytułu wykonywania tej umowy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Płatnik składek nie dokonuje zgłoszenia danej osoby do ubezpieczeń z tytułu wykonywania umowy o dzieło, a uzyskiwany z tytułu jej wykonywania przychód sumuje z przychodem ze stosunku pracy i wykazuje w imiennym raporcie miesięcznym z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 x x.
(zasadę tę stosuje się do umów, które zostały zawarte po 30 czerwca 2004 r.).

Przykład 1
W lutym 2004 r., na okres trzech miesięcy płatnik składek zawarł umowę o dzieło z osobą, która zatrudniona jest u niego na podstawie umowy o pracę i która jest uprawniona do pobierania emerytury. Umowa o dzieło zawarta z własnym pracownikiem uprawnionym do pobierania emerytury lub renty przed 1 lipca 2004 r. nie rodziła obowiązku ubezpieczeń. Oznacza to, że z tytułu jej wykonywania nie należało zgłaszać tej osoby do ubezpieczeń ani opłacać składek.

Przykład 2
W lipcu 2007 r. płatnik składek zawarł umowę o dzieło z osobą, która zatrudniona jest u niego na podstawie umowy o pracę i która uprawniona jest do pobierania emerytury. Osoba ta z tytułu wykonywania umowy o dzieło obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Osoby tej, z tytułu wykonywania umowy o dzieło, nie należy jednak zgłaszać do ubezpieczeń, ale przychód z tytułu jej wykonywania należy zsumować z przychodem ze stosunku pracy i wykazać łącznie jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 x x.