Osoba niepełnosprawna o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności jest zatrudniona przy produkcji na cały etat. Chciałaby jednak zmniejszyć swój wymiar czasu do połowy etatu i pracować przez 3 dni w tygodniu. Czy jest potrzebna zgoda lekarza na zatrudnienie tej osoby w wymiarze 17,5 godziny w trzydniowym tygodniu pracy?

Zgoda lekarza jest w tym przypadku niezbędna. Stosownie do art. 15 ust. 2 i 4 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych od dnia następującego po przedstawieniu pracodawcy orzeczenia o niepełnosprawności czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Wskazane tu okresy rozliczeniowe są okresami szczególnymi, a więc stosowanymi zamiast okresów rozliczeniowych wynikających np. z kodeksu pracy.

Niedopuszczalne jest więc dokonywanie rozliczenia czasu pracy np. w okresach miesięcznych, kwartalnych czy dłuższych. Normy określone w art. 15 ust. 2 ustawy są normami czasu pracy dla osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy. W celu ustalenia normy czasu pracy dla osób zatrudnionych na część etatu należy przyjąć wartości ustalone proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tych osób. Zatem dla osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zatrudnionej na pół etatu dzienna norma czasu pracy wynosi 3,5 godziny, a tygodniowa – 17,5 godziny. Dla osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, która byłaby zatrudniona na pół etatu w wymiarze 17,5 godziny w trzydniowym tygodniu pracy, dzienna norma czasu pracy przekraczałaby 3,5 godziny (średnio wyniosłaby 17,5/35, tj. 5 godzin i 48 minut).

Tymczasem w art. 15 ust. 2 ustawy, który określa dzienną i tygodniową normę czasu pracy, ustawodawca jednoznacznie wskazał na to, że obie te normy muszą być zachowane jednocześnie. Dlatego niezachowanie normy dziennej przy zachowaniu normy tygodniowej oznacza niespełnienie warunku określonego w tym przepisie. Jeżeli osoba niepełnosprawna chciałaby pracować w trzydniowym tygodniu pracy z zachowaniem 17,5-godzinnego tygodnia pracy, to może zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy złożyć wniosek do lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku do lekarza sprawującego opiekę nad tą osobą, aby wyraził na to zgodę. Jest to możliwe, ponieważ zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy w takim przypadku nie stosuje się przepisów art. 15 ustawy. Osoba ta powinna jednak wskazać lekarzowi, że zgoda powinna dotyczyć wyłącznie dziennej normy czasu pracy. Jest to celowe, ponieważ gdy lekarz nie wskaże, które przepisy art. 15 ustawy (tj. ust. 1,2 lub 3) nie będą musiały być stosowane w odniesieniu do tej osoby – pracodawca nie będzie miał obowiązku stosowania żadnego z przepisów zawartych w art. 15 ustawy. W takim przypadku osoba niepełnosprawna nie tylko mogłaby pracować dłużej niż 3,5 godziny dziennie, ale także mogłaby pracować tygodniowo dłużej niż 35 godzin, w tym w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej.

Więcej w Gazecie Prawnej z 2 kwietnia 2009 r.