Ustawodawca wyłączył możliwość amortyzowania niektórych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w art. 22c pkt 5 ustawy o PIT oraz art. 16c pkt 5 ustawy o CIT. Zgodnie z tymi przepisami amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są używane na skutek:


– zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej albo

– zaprzestania działalności, w której te składniki były używane.

Amortyzację należy zakończyć od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano działalności.
 

Nie ma znaczenia, czy likwidacja danego rodzaju działalności lub zmiana jej profilu wynika z przyczyn ekonomicznych czy pozaekonomicznych. Jeżeli składniki majątku w związku z zaprzestaniem prowadzenia danej działalności nie są używane, to nie będzie możliwe naliczanie od nich odpisów amortyzacyjnych. Chyba że zostaną użyte w innej działalności podatnika, w takim wypadku będą mogły być nadal amortyzowane. 

Wyjściem z sytuacji, umożliwiającym kontynuację amortyzacji, może być przeznaczenie niewykorzystywanych składników majątku na wynajem, jednak sama zmiana ich przeznaczenia może być jednak niewystarczająca, jeśli nie przyniosą one przychodu z najmu.  

Zdarza się, że przez jakiś czas środek trwały przestaje być używany w nadal prowadzonej działalności gospodarczej. Literalne brzmienie art. 22c pkt 5 ustawy o PIT oraz art. 16c pkt 5 ustawy o CIT wskazuje, że pomimo zaprzestania używania danego składnika majątku jego amortyzacja może być kontynuowana, o ile działalność, w której składniki te były wykorzystywane, jest nadal kontynuowana.

Podsumowując, w razie wycofania składnika majątku z używania należy rozważyć postawienie go w stan likwidacji, zwłaszcza jeśli wycofanie miałoby być trwałe. W takim wypadku warto mieć na uwadze, że zgodnie z regułą wyrażoną w art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT oraz art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT odpisów amortyzacyjnych dokonuje się do końca tego miesiąca, w którym środek trwały lub wartość niematerialną i prawną postawiono w stan likwidacji.

Opracowanie: Ewa Suszek

Więcej w Rzeczpospolitej z 14 marca 2009 r.