W zawieranych przez siebie umowach przedsiębiorcy często decydują się na zastrzeżenie odszkodowania umownego (kary umownej). Czy taka kara jest opodatkowana VAT ?
Jednym z koniecznych warunków dla powstania obowiązku podatkowego w VAT jest odpłatność świadczenia. Z odpłatnością mamy do czynienia wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek między wykonaniem świadczenia i otrzymaniem wynagrodzenia. Wynagrodzenie jest świadczeniem wzajemnym ze strony nabywcy, ekwiwalentnym w stosunku do wykonanej dostawy towarów bądź wyświadczonej usługi. By móc uznać daną czynność za podlegającą VAT, musi istnieć bezpośredni beneficjent świadczenia odnoszący z niego korzyść.
Oznacza to, że nie każde otrzymane przez podatnika świadczenie pieniężne od kontrahenta będzie można uznać za opodatkowane VAT. I tak wypłata kary umownej z powodu niewykonania czy też nienależytego wykonania zobowiązania nie jest zapłatą za świadczenie, lecz pełni funkcję odszkodowawczą jako rekompensata za szkodę. Kara ta ma charakter jednostronny i nie wiąże się bezpośrednio z jakąkolwiek czynnością wykonywaną przez drugą stronę.
Wypłacający świadczenie pieniężne nie uzyskuje w zamian żadnych bezpośrednich korzyści. Tym samym obciążenie kontrahenta odszkodowaniem umownym nie mieści się w katalogu czynności podlegających VAT. Konsekwencją tego jest brak obowiązku wystawienia faktury VAT.
Więcej w Rzeczpospolitej z 4 czerwca 2009 r.