Czego pracodawca może żądać, a czego żądać mu nie wolno od zatrudnianego pracownika?

Dziennik Gazeta Prawna (2010-03-22), autor: Łukasz Guza , oprac.: GR

mar 23, 2010

Kodeks pracy jasno określa, jakie dane na temat kandydatów do pracy może pozyskiwać firma w trakcie rekrutacji. Ich katalog jest zawarty w art. 221 kodeksu pracy. Wynika z niego, że firma ma prawo pozyskać od osoby ubiegającej się o pracę dane obejmujące: m. in.  imię (imiona) i nazwisko, imiona rodziców, datę urodzenia, miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), wykształcenie, przebieg dotychczasowego zatrudnienia – czytamy w Rzeczpospolitej.

Dane mają umożliwić zidentyfikowanie kandydata do pracy oraz uzyskać wiedzę na temat jego umiejętności ogólnych oraz kwalifikacjach zawodowych. Szczegółowe zasady pozyskiwania takich informacji określa rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. dotyczące dokumentacji pracowniczej.

Przewiduje ono, że pracodawca ma prawo żądać, aby osoba ubiegająca się o zatrudnienie złożyła m.in. wypełniony kwestionariusz osobowy dla kandydata do pracy, świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy, dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe, orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku, inne dokumenty, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów. Kandydat do pracy może też dodatkowo przedłożyć dokumenty potwierdzające jego umiejętności i świadectwa z poprzednich miejsc pracy. Ma też prawo przedstawić dokumenty, które stanowią podstawę do korzystania ze szczególnych uprawnień (np. orzeczenie o niepełnosprawności).

Firma nie może wymagać przekazania dodatkowych informacji od pracownika, a osoba ubiegająca się o pracę ma prawo odmówić podania takich danych. Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy obowiązek przedstawienia innych danych wynika z przepisów szczególnych np. informacji o stosunku do służby wojskowej, zaświadczenia o niekaralności, informacji dotyczących miejsca urodzenia lub planów rodzicielskich.

Firma nie może też żądać odpowiedzi na pytania dotyczące stanu majątkowego orientacji seksualnej kandydata do pracy lub jego poglądów politycznych.

W trakcie rekrutacji pracodawcy mają prawo przeprowadzać takie testy lub badania, które potwierdzają umiejętności kandydatów do pracy. W trakcie sprawdzania predyspozycji do wykonywania danej pracy firma nie może jednak pozyskiwać bez zgody pracownika informacji, które wykraczałyby poza dane wskazane w kodeksie pracy. Nie ma więc prawa zmusić pracownika do poddania się np. testom psychologicznym lub badaniu na wykrywaczu kłamstw. Można je przeprowadzać, jeśli tak wskazują przepisy szczególne.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 22 marca 2010 r.



Naliczanie wynagrodzeń i zasiłków z tytułu choroby i macierzyństwa według zasad obowiązujących w 2010 roku
Szkolenia w Poznaniu (15 kwietnia 2010 r.) Warszawie (16 kwietnia), Bydgoszczy (19 kwietnia), Gdańsku (20 kwietnia), Wrocławiu (13 maja), Katowicach (14 maja)
zobacz więcej »