Jak czytamy w Rzeczpospolitej, możliwość wyboru sądu przez powoda powoduje, że w sprawach z zakresu prawa pracy obowiązuje właściwość przemienna sądu. Powództwo w takich sprawach może być bowiem wytoczone bądź przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, bądź przed sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być wykonywana. Jest jeszcze trzecia możliwość. Sprawą może zająć się też sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy. Pozwala na to art. 461 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c).
Jeśli sprawę ma rozpatrywać sąd właściwości ogólnej pozwanego, to będzie to sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. Mówi o tym art. 27 § 1 k.p.c. Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, ogólną właściwość oznacza się według miejsca jego pobytu w Polsce, a gdy nie jest ono znane lub nie leży w Polsce – według ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce. Tak jest w przypadku gdy pozwanym jest osoba fizyczna. Powództwo przeciwko osobie prawnej lub innemu podmiotowi nie będącemu osobą fizyczną wytacza się według miejsca ich siedziby. Tak stanowi art. 30 k.p.c.
W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego okręgu ma miejsce zamieszkania strona odwołująca się od decyzji wydanej przez organ rentowy, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w których wniesiono odwołanie od decyzji Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA, wojskowego organu emerytalnego albo organu emerytalnego właściwego w stosunku do funkcjonariuszy Służby Więziennej, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma siedzibę ten organ. W sprawach, w których nie można określić właściwości sądu, jak również w sprawach, w których ubezpieczony zamieszkały na terytorium Polski otrzymuje świadczenie wypłacane przez wyznaczoną przez prezesa ZUS jednostkę organizacyjną tego zakładu, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma siedzibę organ rentowy.
Istnieją też przepisy szczególne względem art. 461 § 1 k.p.c. ograniczające wybór sądu. Chodzi tu o art. 12 i 18 ust. 8 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych. Zgodnie z nimi w sprawach ze stosunków prawnych spory powstałe między stronami umowy zakładowej oraz w sprawach dotyczących odmowy przyjęcia deklaracji i roszczeń między uczestnikiem programu a pracodawcą właściwy jest sąd miejsca siedziby pracodawcy.
Sąd właściwy może na zgodny wniosek stron przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu rozpoznającemu sprawy z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, jeżeli przemawiają za rym względy celowości.
Więcej w Rzeczpospolitej z 1 kwietnia 2010 r.
Szkolenia w Poznaniu (15 kwietnia 2010 r.) Warszawie (16 kwietnia), Bydgoszczy (19 kwietnia), Gdańsku (20 kwietnia), Wrocławiu (13 maja), Katowicach (14 maja)
zobacz więcej »