Od 1 maja 2010 r. weszły w życie nowe rozporządzenia unijne dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.
Jak informuje dziennik, zgodnie z wprowadzonymi zmianami ZUS nie uwzględni okresu przepracowanego w krajach UE, wyliczając nową emeryturę obliczaną na podstawie składek z konta ubezpieczonego. Nadal będzie jednak brał pod uwagę te okresy, ustalając świadczenia, których przyznanie zależy od okresu ubezpieczenia, na przykład renty.
Polska zastrzegła sobie, że nowy przepis o niesumowaniu okresów ubezpieczenia ma zastosowanie do emerytur przysługujących z systemu zdefiniowanej składki, tj. emerytury ze zreformowanego systemu, do których prawo nie zależy od długości okresów ubezpieczenia. Wymienione unijne zasady nie mają natomiast zastosowania do części emerytury mieszanej, ale obliczanej na nowych zasadach, czyli tylko w oparciu o składki zgromadzone na koncie ubezpieczonego. Nie można też stosować ich do osób, które wiek emerytalny będą osiągać począwszy od 2014 roku. Otrzymają one bowiem jedynie emerytury obliczane na nowych zasadach. Z kolei dla wyliczenia emerytury ze środków zgromadzonych w OFE okres przepracowany w państwie unijnym nie ma żadnego znaczenia.
Z drugiej strony rozporządzenie utrzymało obowiązującą do końca kwietnia 2010 roku tzw. zasadę sumowania okresów. Zgodnie z nią przy ustalaniu prawa do świadczeń bierze się pod uwagę wszystkie okresy ubezpieczenia w krajach UE. Jednak w rozporządzeniu mówi się wyraźnie, że sumowanie okresów ubezpieczenia przy ustalaniu emerytury jest możliwe tylko w odniesieniu do osób urodzonych przed 31 grudnia 1948 r. i tych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które ubiegają się o emeryturę, do której prawo lub której wysokość zależy od długości okresów ubezpieczenia. Pozwala to polskiemu pracownikowi ubiegać się o emeryturę czy rentę, mimo że ma zbyt krótkie okresy ubezpieczenia w Polsce.
Nowe rozporządzenia gwarantują też świadczeniobiorcom, że w państwie członkowskim, w którym mieszkają, otrzymają świadczenia w kwocie nie niższej niż kwota świadczeń minimalnych wynikająca z ustawodawstwa tego państwa, nawet jeśli świadczenie mają wypłacane na podstawie ustawodawstwa innego państwa.
Rozporządzenie zatem nakłada na instytucję państwa zamieszkania obowiązek ustalenia, czy wypłacane im świadczenie nie jest niższe od minimalnego w nim obowiązującego. Oznacza to, że ZUS będzie zobowiązany wyliczyć dodatek dla osób zamieszkałych w Polsce, pobierających nową polską emeryturę i emeryturę ze środków zgromadzonych w OFE, jeśli ich łączna kwota nie osiąga kwoty minimalnej polskiej emerytury, a które w Polsce nie wypracowały wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego. Natomiast dla osób, które posiadają również okresy ubezpieczenia lub zamieszkania przebyte w innych państwach unijnych, ZUS musi ustalić dodatek stanowiący różnicę między kwotą najniższej polskiej emerytury a sumą kwot emerytur polskich i kwot świadczeń zagranicznych, o ile te będą niższe. Zakład tak postąpi, jeśli po zsumowaniu łączna długość okresów ubezpieczenia przebytych w Polsce i w innych państwach unijnych osiągnie okres wymagany zgodnie z polskimi przepisami.
Nowe rozporządzenie wprowadziło też zmiany w rentach rodzinnych dla sierot. Jeśli po 1 maja 2010 r. zgodnie z naszym prawem ZUS przyzna sierocie rentę po zmarłym ojcu czy matce, to będzie płacił jej tę rentę niezależnie od tego, czy będzie miała ona prawo do świadczenia dla sierot w państwie unijnym, w którym zmarły również podlegał ubezpieczeniu, a które to państwo nie posiada rent rodzinnych dla sierot.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 11 maja 2010 r.