Renta po zmarłym małżonku nazywana jest przez ZUS rentą rodzinną. Przysługuje bowiem nie tylko wdowie czy wdowcowi, ale również dzieciom zmarłego. Jak wystąpić o jej przyznanie? – pyta Gazeta Wyborcza.
Jak czytamy w dzienniku, renta po zmarłym małżonku przysługuje członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci:
• miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub
• pobierała zasiłek przed emerytalny lub świadczenie przedemerytalne.
Renta należy się też po pracowniku, który co najmniej 5 lat pracował i odkładał składki na ubezpieczenie społeczne. O rentę rodzinną mogą wystąpić:
• Dzieci zmarłego do ukończenia 16. roku życia (25. – jeśli się uczą).
• Żona, jeśli w chwili śmierci męża ukończyła 50 lat lub była niezdolna do pracy albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu które nie ukończyły 16 lat, a jeżeli się uczą -18 lat).
• Żona po rozwodzie oraz żona, która przed śmiercią męża nie pozostawała z nim we wspólnocie małżeńskiej – ale tylko wtedy, gdy oprócz spełnienia warunków wymaganych od wdowy w dniu śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony.
• Żona, która nie spełnia żadnego z wymienionych wyżej warunków, ale nie ma źródeł utrzymania. Ma prawo do rocznej renty okresowej (liczonej od śmierci męża) albo maksymalnie dwuletniej renty okresowej, gdy bierze udział w szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej
• Rodzice – jeżeli spełniają warunki takie jak dla wdowy/wdowca (dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub wychowywania małoletnich osób) oraz jeśli bezpośrednio przed śmiercią dziecka pozostawali na jego utrzymaniu.
O rentę po zmarłym małżonku mogą wystąpić emeryci renciści, którym już ZUS wypłaca świadczenie. Wniosek o rentę może być sporządzony na opracowanych przez ZUS drukach: ZUS Rp-2 i ZUS Rp-2a (jeżeli z wnioskiem o rentę rodzinną występują dwie osoby pełnoletnie lub więcej). Do wniosku trzeba dołączyć m.in.:
• akt zgonu;
• dokument potwierdzający datę urodzenia wnioskodawcy
• akt ślubu, jeżeli o rentę ubiega się wdowa lub wdowiec;
• zaświadczenie o stanie zdrowia (druk N-9) dziecka albo wdowy (lub wdowca), jeżeli przyznanie renty uzależnione jest od niezdolności do pracy
• zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli dziecko ukończyło 16 lat;
• oświadczenie o pozostawaniu we wspólnocie małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, a w razie gdy takowej nie było, dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku sądu;
Jeżeli zmarły, po którym ma być przyznana renta rodzinna, nie miał ustalonego prawa do emerytury lub renty, do wniosku trzeba też dołączyć: kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nie składkowych ubezpieczonego (druk ZUS Rp-6); oryginalne dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe i zaświadczenie pracodawcy o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia (druk ZUS Rp-7) albo legitymację ubezpieczeniową.
Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która w razie konieczności dzielona jest między nich w równych częściach. O podziale renty decyduje ZUS. Wystarczy napisać wniosek do Zakładu z prośbą o jej podział.
Od 1 marca 2010 r. najniższa renta rodzinna wynosi 706,29 zł brutto. Na rencie rodzinnej można dorabiać, ale trzeba uważać na limity. Każda wdowa (lub wdowiec) powinna powiadomić ZUS o osiąganych przychodach. Pisemnie i na dodatek najszybciej, jak to tylko możliwe.
Jeżeli ZUS odmówi przyznania renty, w ciągu miesiąca od doręczenia decyzji mamy prawo się od niej odwołać do okręgowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem ZUS Postępowanie odwoławcze wolne jest od opłat.
Oprócz renty rodzinnej w ZUS można starać się też o jednorazowe odszkodowanie po śmierci męża, żony czy ojca. Warunek, śmierć nastąpiła z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Więcej w Gazecie Wyborczej z dnia 19.05.2010r.