Nie od wszystkich zarobków z zagranicy trzeba płacić podatek. Nie cała kwota podlega bowiem opodatkowaniu. Zwolniona z podatku jest kwota stanowiąca równowartość do 30 diet należnych z tytułu podróży służbowej poza Polską. Deklarowany do opodatkowania w Polsce przychód stanowi bowiem przychód uzyskany za granicą po uprzednim pomniejszeniu go o przysługujące podatnikowi diety. W rozliczeniu za 2006 rok niektórzy podatnicy zarabiający za granicą będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania wyższe diety niż dotychczas. Wszystko dlatego, że w rozliczeniu za 2006 rok można zastosować zasady obowiązujące od 1 stycznia 2007 r.

Ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych korzysta część dochodów osób mających miejsce zamieszkania na terytorium Polski (nieograniczony obowiązek podatkowy), przebywających czasowo za granicą i uzyskujących tam dochody ze stosunku pracy. Zwolnienie nie dotyczy wynagrodzenia uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej. Inaczej mówiąc, deklarowany do opodatkowania w Polsce przychód stanowi przychód uzyskany za granicą po uprzednim pomniejszeniu go o przysługujące, podatnikowi diety. Wybór odpowiedniej metody wyliczenia tych diet pozwala na zmniejszenie niekorzystnych skutków rozliczania w Polsce zagranicznych dochodów.

W rozliczeniu za 2006 rok zwolnienie stanowi równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Ze zwolnienia korzysta tylko cześć dochodów, bo choć diety liczone są za każdy dzień wykonywania prący za granicą (nie liczymy zatem dni pobytu, ale dni rzeczywiście przepracowane), to odliczyć można w sumie nie więcej niż równowartość 30 diet (nieco inne zasady dotyczą stypendystów, których limit ten nie dotyczy). Przy pobycie trwającym 25 dni i pracy przez 20 dni odliczymy zatem 20 diet, ale przy pobycie trwającym np. 50 czy 100 dni i pracy odpowiednio przez 40 i 80 dni, odliczymy już tylko do przysługującego limitu, czyli 30 diet.

Wysokość diety jest różna i uzależniona od docelowego kraju podróży. Diety należne przy podróży do krajów unijnych określa się w euro (poza nielicznymi wyjątkami) . Różne będą więc kwoty wolne dla podatników, którzy uzyskali dochód poza granicami kraju (zob. tabela).

Zgodnie z nowymi zasadami, określonymi w znowelizowanym art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PIT, podatnicy przebywający czasowo za granicą i uzyskujący tam dochody ze stosunku pracy będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę odpowiadającą 30 proc', diety z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Można odliczyć 30 proc. diety za każdy dzień pobytu za granicą, ale tylko w okresie pozostawania w stosunku pracy, a nie tylko za dzień pobytu, w którym wykonywana była praca, jak to było uregulowane do końca 2006 roku. Co ważne, nowe zasady można zastosować już do rozliczenia dochodu uzyskanego w 2006 roku. Nowe rozwiązania są jednak korzystne tylko dla osób przebywających za granicą dłużej niż trzy miesiące.

Z nowych zasad dotyczących rozliczania diet nie mogą jednak skorzystać tylko podatnicy, dla których limit diet ustalony na podstawie regulacji sprzed zmiany przepisów (do 30 diet rocznie) jest wyższy ' niż wynikający z zastosowania nowych zasad odliczania diet (do 30 proc. diety za każdy dzień pobytu za granicą).

W celu właściwego obliczenia wysokości kwoty odliczenia według nowych przepisów należy najpierw obliczyć liczbę dni, podczas których podatnik faktycznie przebywał za granicą, pozostając w stosunku pracy. Następnie należy ustalić kwotę diety dziennej należnej z tytułu podróży służbowej do danego państwa. Kwoty diet dziennych zawarte są w załączniku do rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. (Dz.U. nr 236, poz. 1991 z późn. zm.). Po ustaleniu obowiązującej kwoty diety dziennej należy ustalić kwotową wysokość 30 proc. tej diety. Następnie należy pomnożyć uzyskaną równowartość 30 proc. diety przez liczbę pełnych dni pobytu za granicą. Otrzymana kwota stanowi limit dopuszczalnego odliczenia od podstawy opodatkowania z tego tytułu.

Nowe zasady ustalania diet są korzystniejsze dla osób przebywających za granicą przez okres dłuższy niż trzy miesiące, pozwalają bowiem odliczyć większą kwotę, niż było to możliwe dotychczas. Łatwo to obliczyć. Przy pobycie za granicą przez okres powyżej 33 dni kwota możliwego odliczenia od podstawy opodatkowania będzie wyższa niż równowartość 30 diet.

Diet nie trzeba przeliczać na złote. Diety w walucie obcej odlicza się po prostu od przychodu w walucie obcej za poszczególne okresy. Potem dopiero tak ustalone przychody zagraniczne (po pomniejszeniu ich ó przysługujące diety) można przeliczać na złote. Aby sprawdzić, w jaki sposób wybrać najkorzystniejszą metodę przeliczania diet, prześledzimy to na przykładzie podatnika pracującego w Anglii najpierw przez dwa, a następnie przez pięć miesięcy.

Jak obliczyć podatek przy krótszej niż trzy miesiące pracy w Anglii

Załóżmy, że podatnik przez dwa miesiące 2006 roku pracował na podstawie umowy o pracę w Wielkiej Brytanii oraz że zarobił tam 4 tys. GPB i zapłacił 600 GBP podatku. Przez pozostałą część roku podatnik pracował w kraju, również na podstawie umowy o pracę. W Polsce zarobił 40 tys. zł brutto. Jak powinno wyglądać rozliczenie takiego podatnika

Ustalamy okres potrzebny do wyliczenia diet na starych zasadach

Na początek zastanówmy się, jak wyglądałoby rozliczenie podatnika przy założeniu, że korzysta on ze starych zasad obliczania diet, a zatem tych, które obowiązywały do końca 2006 roku. Zgodnie z tymi zasadami zwolniona z opodatkowania jest ta część dochodów osób przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody ze stosunku pracy, która odpowiada wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, liczoną za każdy dzień, w którym była wykonywana praca.

Zwolnienie dotyczy dochodów nieprzekracząjących rocznie równowartości 30 diet. Zwróćmy uwagę, że mowa jest w tym przypadku o dniach, w których wykonywana była praca, a nie w których podatnik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę.

Ustalmy zatem na początek, ile rzeczywiście dni podatnik przepracował w Anglii, biorąc za punkt wyjścia, że pracował on tam w sierpniu i wrześniu oraz że praca wykonywana była tylko od poniedziałku do piątku. Jeśli popatrzymy w kalendarz, przekonamy się, że w tym czasie takich roboczych dni było 44. W pozostałe 17 dni praca nie była wykonywana. Ustalamy wysokość diet do odliczenia na starych zasadach

Ustaliliśmy już liczbę dni przepracowanych przez podatnika w Wielkiej Brytanii w 2006 roku. Teraz pora ustalić wysokość diet, które mu przysługują i które zmniejszają kwotę dochodów uwzględnianych" w składanym w Polsce zeznaniu. W tym celu musimy sięgnąć do przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi, zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U. nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).Wynika z niego, że za jeden dzień przysługuje 32 GBP diety. Mimo że wykonywanie prący trwało 44 dni, podatnik może jednak uwzględnić maksymalnie 30 diet, a zatem może pomniejszyć uzyskany w Anglii dochód o 960 GBP (30 x 32 = 960). Założyliśmy, że zarobki podatnika wyniosły 4 tys. GBP. W polskim rozliczeniu będzie on jednak musiał uwzględnić tylko 3140 GBP (4000 GBP – 960 GBP = 3140 GBP). Tylko taka kwota, po wcześniejszym przeliczeniu jej na złote, znajdzie się w załączniku PIT/ZG, a następnie uwzględniona zostanie w składanym w Polsce zeznaniu.

Ustalamy okres potrzebny do wyliczenia diet na nowych zasadach

Jak wspomniano, przy rozliczeniu za 2006 rok można też zastosować nowe zasady ustalania diet. Można to zrobić, ale tylko pod warunkiem że są one dla podatnika bardziej korzystne niż stare. Zgodnie z nowymi zasadami (które bezwzględnie stosowane będą w rozliczeniu za 2007 rok) podatnicy przebywający czasowo za granicą i uzyskujący tam dochody ze stosunku pracy mogą odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę odpowiadającą 30' proc. diety z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Można zatem odliczyć 30 proc. diety za każdy dzień pobytu za granicą (w okresie pozostawania w stosunku pracy), a nie tylko za dzień pobytu, w którym wykonywana była praca. To zaś oznacza, że w przypadku naszego podatnika w sierpniu będzie można uwzględnić 31 tak liczonych diet, a we wrześniu 30. W sumie okres pozostawania w stosunku pracy wyniósł 61 dni.

Ustalamy wysokość diet do odliczenia na nowych zasadach

Skoro ustaliliśmy już liczbę dni, za które przysługują diety, teraz pora ustalić wysokość tych diet, które przysługują podatnikowi i które zmniejszają kwotę dochodów uwzględnianych w składanym w Polsce zeznaniu. W tym' celu ponownie musimy sięgnąć do przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi, zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz.U. nr 236, poz. 1991 z późn. zm.). Jak pamiętamy, wynika z tego, że za jeden dzień przysługuje 32 diety. Nam jednak wolno w tym przypadku uwzględnić nie więcej niż 30 proc. diety za każdy dzień pozostawania w stosunku pracy, a zatem liczymy za każdy dzień nie 32, ale tylko 9,60 GBP (32 x 0,3 = 9,60). To zaś oznacza, że za 61 dni przysługuje podatnikowi w sumie zwolnienie z opodatkowania kwoty 585,60 GBP (61 x 9,60 = 585,60). To zaś oznacza, że w polskim rozliczeniu podatnik wykazałby 3414,40 GBP. Tylko taka kwota, po wcześniejszym przeliczeniu jej na złote, znalazłaby się w załączniku PIT/ZG, a następnie została uwzględniona w składanym w Polsce zeznaniu.

Więcej Gazeta Prawna.