Powiat prowadzi m.in. powiatowy środowiskowy dom samopomocy. Kierowane są do niego osoby z zaburzeniami psychicznymi, a skierowanie odbywa się na podstawie decyzji administracyjnej. Wynikają z niej warunki odpłatności i wysokość opłat. Zasadniczo jest to 5 proc. dochodu, gdy przekracza on ustalony limit z ustawy o pomocy społecznej.

Spór z fiskusem toczył się o to, czy opłaty od podopiecznych są opodatkowane VAT.

Powiat uważał, że nie ma podatku. Przekonywał, że organizowanie i świadczenie usług opiekuńczych w PŚDS należy do sfery publicznoprawnej, a pobierane opłaty mają charakter zbliżony do daniny publicznej. Podkreślał także, że charakter i wysokość opłat wynikają z decyzji administracyjnej, a nie z realiów rynkowych. Nie zaburza to konkurencji, bo pomoc jest adresowana tylko do pewnej grupy obywateli, którzy nie radzą sobie w życiu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał jednak, że skoro można zidentyfikować świadczenie, za które beneficjent płaci określoną cenę, to powiat musi rozliczyć VAT,

Nie zgodził się z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach (wyrok z 29 sierpnia 2019 r., sygn. akt I SA/Ke 250/19). Sąd nie miał wątpliwości, że powiat, realizując ustawowe zadania w zakresie pomocy społecznej, robi to w ramach sprawowania władzy publicznej. Działa więc w tym zakresie jako organ władzy publicznej w rozumieniu art. 13 dyrektywy VAT i art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Ponadto – stwierdził sąd – opłaty są dostosowane do sytuacji materialnej podopiecznych, więc nie mają ekwiwalentnego charakteru. Tym samym nie mogą być traktowane jak wynagrodzenie, a same usługi nie są przejawem działalności gospodarczej – stwierdził WSA. Wyrok jest nieprawomocny.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 17 września 2019 r.