Osoby trudniące się opieką nad dziećmi muszą do końca kwietnia złożyć zeznanie na druku PIT-36. Od dochodu mogą odjąć np. wydatki na dojazd do pracy – informuje Rzeczpospolita.

Takie zasady wynikają z obowiązujących od 1 października przepisów ustawy o opiece nad dziećmi do lat trzech, która wprowadziła też zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tych preferencji mogą skorzystać osoby fizyczne opiekujące się dziećmi od 20 miesiąca do trzeciego roku życia.

Niania, która na podstawie tych przepisów podpisała z zatrudniającą ją rodziną tzw. umowę uaktywniającą, ma obowiązek rozliczenia otrzymanych na jej podstawie dochodów. Do 30 kwietnia 2012 r. musi złożyć zeznanie na druku PIT-36, w którym wykaże ubiegłoroczne zarobki. Zapłaci podatek na zasadach ogólnych, czyli według stawek 18 lub 32 proc.

Co istotne, nowe przepisy rozwiązują też problem składek na ZUS, które pokrywa z budżetu państwa sam ZUS, ale tylko do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Jeśli niania zarabia więcej, różnicę w składkach muszą dopłacić rodzice.

Umowa uaktywniająca zawierana jest między podmiotami nieprowadzącymi działalności gospodarczej, czyli rodzicami dziecka, a nianią. Dlatego uzyskany przez nią przychód zaliczany jest do tzw. innych źródeł.
Do tego rodzaju kontraktów, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące umowy-zlecenia. Oznacza to, że niani przysługują 20-procentowe koszty uzyskania przychodu. Koszty te odlicza się od przychodu, który został wcześniej pomniejszony o potrącone przez płatnika (czyli rodzica) lub opłacone przez podatnika (czyli nianię) w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe.

Opiekunka może jednak odliczyć więcej, niż wynika z normy procentowej. Podobnie jak przedsiębiorcy, będzie mogła odjąć od przychodu faktycznie poniesione opłaty, dzięki czemu zapłaci niższy podatek. Mogą to być np. wydatki na paliwo czy dojazd do miejsca pracy środkami komunikacji. Musi jednak posiadać na to dowody, np. faktury za benzynę czy imienne bilety miesięczne. Dokumentów potwierdzających wysokość poniesionych wydatków nie trzeba co prawda dołączać do zeznania, ale należy je zachować, by w razie kontroli przedstawić fiskusowi.

W rozliczeniu rocznym opiekunka może skorzystać też z innych preferencji przewidzianych w ustawie o PIT, jeżeli spełni wymagane warunki.

Więcej w Rzeczpospolitej z 15 lutego 2012 r.