Jak odpowiada ekspert współpracujący z dziennikiem „Rz” – zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym rejestrze sądowym (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 700) rejestr dłużników niewypłacalnych jest trzecim rodzajem rejestru wchodzącym w skład KRS. Jest on jawny i dostępny dla każdego zainteresowanego (art. 8 ustawy o KRS).

W wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 30 grudnia 2015 r. (I ACa 1009/15) podkreślono, że: Mając na względzie znaczenie rejestru dłużników niewypłacalnych, rozumianego jako scentralizowane źródło informacji o podmiotach i zdarzeniach mających znaczenie prawne, Sąd Najwyższy wskazał na rolę rejestru dłużników niewypłacalnych stwierdzając, że rejestr ten spełnia funkcję ewidencyjną i informacyjną oraz korzysta z domniemania prawdziwości danych do niego wpisanych zgodnie z art. 17 ust. 1 u.k.r.s. (por. postanowienie SN z 19 lutego 2003 r., V CK 7/03, OSN 2004, nr 4, poz. 67).

Jak wynika z przepisów ww. ustawy, m.in. z art. 57 ust. 1, w rejestrze dłużników niewypłacalnych zamieszcza się następujące dane:

– oznaczenie dłużnika,

– podstawę wpisu (oznaczenie tytułu wykonawczego, oznaczenie wierzyciela, oznaczenie kwoty wierzytelności),

– datę wpisu oraz datę złożenia wniosku o wpis, jeżeli wpisu dokonano na wniosek.

W art. 56 ustawy o KRS wskazano, że na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko osobie fizycznej, wpisuje się do rejestru dłużników niewypłacalnych dłużnika, który w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tytułem wykonawczym. Zatem ten właśnie przepis stanowi podstawę do wpisu dłużnika składkowego przez ZUS do rejestru dłużników niewypłacalnych KRS.

Warto tu przywołać fragment z uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z 25 lutego 2015 r. (XII Ga 598/14), gdzie zaakcentowano: Przede wszystkim należy podkreślić, że zgodnie z treścią art. 56 ustawy o KRS zakres kognicji sądu rejestrowego dokonującego wpisu jest zawężony i sprowadza się w istocie do analizy, czy wniosek pochodzi od wierzyciela, czy istnieje tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi – osobie fizycznej i czy wezwano do spełnienia świadczenia. Skoro wnioskodawca przedłożył dokumenty, z treści których wynikało, że zostały spełnione przesłanki dokonania wpisu, to sąd rejestrowy nie mógł wydać innego orzeczenia.

Podobnie wskazano w postanowieniu Sądu Okręgowego w Koszalinie z 27 lipca 2015 r. (VI Ga 84/15), gdzie podkreślono: Tym bardziej, nie należy do sądu rejestrowego ocena istnienia i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym (…).

W kontekście podanego stanu faktycznego należy przyjąć – za ww. orzeczeniem – że z uwagi na specyficzny i ograniczony zakres kompetencyjny sądu rejonowego (jako sądu rejestrowego), w podanym postępowaniu nie ma prawnej możliwości merytorycznego badania orzeczenia, które stanowiło podstawę do wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych KRS. We wspomnianym orzeczeniu Sądu Okręgowego w Krakowie podkreślono, że ta kwestia pozostaje poza kognicją sądu rejestrowego. Jednocześnie zaznaczono tam, że istnieje możliwość kwestionowania wspomnianego orzeczenia, lecz w innym właściwym postępowaniu sądowym.

Sąd rejonowy (sąd rejestrowy) zapewne orzekał w warunkach przepisów art. 56 ustawy o KRS i art. 5181 § 3 kodeksu postępowania cywilnego, czyli weryfikował prawidłowość wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych dokonanego przez referendarza.

Płatnik może złożyć apelację od postanowienia ww. sądu do właściwego miejscowo i rzeczowo sądu okręgowego. Wydaje sie jednak, że nie przyniesie to pożądanego skutku w postaci zmiany wpisu w KRS. Z dużym prawdopodobieństwem ten środek odwoławczy zostanie oddalony z racji jego niezasadności.

Więcej w Rzeczpospolitej z 30 maja 2017 r.