Od 21 lipca przedsiębiorcy mogą przekazywać dokumenty ubezpieczeniowe do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za pośrednictwem innych programów komputerowych niż Płatnik
Konkurentów Płatnika dopuściła ustawa z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji podmiotów realizujących zadania publiczne (DzU nr 64, poz. 565 ze zm.). Wprowadziła ona zmiany w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 11, poz. 74 ze zm.). Zlikwidowała monopol ZUS i nakazała przekazanie niezależnym twórcom materiałów pozwalających na opracowanie i przetestowanie rozwiązań konkurencyjnych wobec Płatnika, zwanych oprogramowaniem interfejsowym.
ZUS udostępnił 20 lipca taką dokumentację (specyfikacje struktur dokumentów elektronicznych, formatów danych oraz protokołów komunikacyjnych i szyfrujących, a także opis zasad przeprowadzania testów akceptacyjnych). Pozwala to przygotować oprogramowanie interfejsowe, służące do wysyłki formularzy ubezpieczeniowych. Aby z nich szybko skorzystać po debiucie, trzeba dobrze się przygotować, bo samo oprogramowanie interfejsowe to jeszcze nie wszystko.
Podpis elektroniczny
W ciągu roku zmieni się standard podpisu elektronicznego w dokumentach ubezpieczeniowych. Do 21 lipca obowiązywał jedynie podpis elektroniczny, który przedsiębiorcy otrzymywali bezpłatnie z ZUS, a podpis zapisywany był na dyslcietce.
Do 20 lipca 2008 r. obowiązywać będą równolegle dwa rodzaje podpisów – dotychczasowy oraz bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany za pomocą certyfikatu, obowiązujący przy oprogramowaniu interfejsowym. Z kolei od 21 lipca 2008 r. jedynym podpisem do elektronicznej wysyłki deklaracji rozliczeniowych stanie się bezpieczny podpis elektroniczny. Ten nowy dla płatników klucz autoryzujący wysyłkę funkcjonuje na podstawie ustawy z 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (DzU nr 130, poz. 1450 ze zm.) i przypisany jest wyłącznie do osoby fizycznej.
Jak uzyskać
Aby uzyskać taki podpis, przedsiębiorca musi zwrócić się do jednego z centrów certyfikacji. Ich wykaz – zwany rejestrem podmiotów kwalifikowanych – publikowany jest na stronie Narodowego Centrum Certyfikacji (www.nccert.pl). Ponieważ podpis elektroniczny przypisany jest wyłącznie do osoby fizycznej, to jej tożsamość zweryfikuje przedstawiciel centrum certyfikacji. Wydanie tego certyfikatu jest płatne, a jego cena zależeć będzie m.in. od centrum certyfikacji i okresu, na jaki zostaje wydany. Certyfikat jest zapisany na specjalnej karcie kryptograficznej, stąd płatnik musi kupić odpowiedni czytnik tych kart. Urządzenia te muszą spełniać określone normy wynikające z przepisów, a oferująje razem z podpisem elektronicznym centra certyfikacji.
Nie tylko wysyłka do Zakładu
Poza wysyłką dokumentów do ZUS bezpieczny podpis elektroniczny zapewni autoryzację innych działań za pośrednictwem Internetu. Przykładem jest udostępniona przez ZUS wmaju br. usługa elektronicznego urzędu podawczego. Dzięki temu nie tylko przedsiębiorcy, ale również osoby ubezpieczone mogą składać elektroniczne wnioski do ZUS. Klient może wybrać formę, w jakiej chce uzyskać odpowiedź na złożony przez siebie wniosek – elektroniczną lub papierową. Od maja przyszłego roku podobną usługę będą musiały udostępnić inne podmioty – określone w ustawie – realizujące zadania publiczne.
Stara metoda nadal dobra
Wkrótce na rynku pojawią się programy interfejsowe, które mogą zastąpić Płatnika. Zanim jednak tak się stanie, ich twórca musi poddać j e określonemu w przepisach badaniu. Pozytywny wynik gwarantuje, że przesyłane przez przedsiębiorców dane będą kompletne i bezpiecznie trafią do ZUS. Pozwoli to zapisać je na odpowiednich kontach płatników składek i osób ubezpieczonych.
Nie ma jednak przeszkód, aby przedsiębiorcy nadal korzystali z dotychczasowej metody. Od najbliższego wydania programu Płatnik (w wersji 7.01.001) możliwe będzie wysyłanie dokumentów i podpisywanie ich nowym bezpiecznym podpisem elektronicznym.
Bartłomiej Prystupa specjalista w centrali ZUS