Choć maleje liczba pracodawców wpłacających do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pieniądze, których nie wydali na wsparcie pracowników, to łączna kwota wpłat z tego tytułu rośnie – donosi Dziennik Gazeta Prawna.
Tak wynika z danych przekazanych przez PFRON dotyczących zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Jest on prowadzony przez pracodawców mających status zakładu pracy chronionej oraz tych, którzy go stracili, ale zachowali odpowiedni wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Na ZFRON trafiają głównie środki pochodzące ze zwolnień podatkowych oraz zaliczek na podatek dochodowy pracowników. Gromadzone w nim pieniądze są przeznaczane na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej podwładnych z dysfunkcjami zdrowotnymi. Jednocześnie zgodnie z art. 33 ust. 4c ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1172 ze zm.) uzyskane w danym roku pieniądze z ulg podatkowych i zaliczek, które nie zostały wykorzystane do 31 grudnia następnego roku, podlegają wpłacie do PFRON.
W praktyce oznacza to, że np. środki, które trafiły na ZFRON danej firmy w 2018 r. powinny być wykorzystane do końca 2019 r. Jeśli tak się nie stanie, pracodawca w deklaracji DEK-II-a za grudzień ubiegłego roku wskazuje kwotę, jakiej nie wydał i wpłaca ją do PFRON. Okazuje się, że liczba przedsiębiorstw, które oddają pieniądze do funduszu maleje. Środki za 2016 r., zwróciło bowiem 306 firm, a za 2017 i 2018 r. odpowiednio 290 oraz 202. Jest to związane przede wszystkim z tym, że w ostatnich latach mocno spadła liczba pracodawców ze statusem ZPChr. Jednak mimo to rośnie kwota wpłat na podstawie art. 33 ust. 4c ustawy. O ile jeszcze w 2016 r. zwrot niewykorzystanych środków ZFRON sięgał 5,4 mln zł, o tyle ta kwota za 2017 r. wynosiła już 6,9 mln zł, a za 2018 r. 9,8 mln zł.
Szczegółowe zasady gospodarowania pieniędzmi funduszu reguluje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ZFRON (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1023). Problem w tym, że wymieniony w nim katalog wydatków ma charakter otwarty. Co więcej, przepisy wymagają, aby miały one charakter celowy i oszczędny. Są to na tyle mało precyzyjne sformułowania, że pozwalają na kwestionowanie wydatków w trakcie kontroli oraz przez urzędy skarbowe, które mogą odmówić wydania firmie zaświadczenia kwalifikującego je do pomocy de minimis. To zaś rodzi określone konsekwencje przewidziane w art. 33 ust. 4a ustawy o rehabilitacji, bo w przypadku niezgodnego z przepisami wydania środków ZFRON, pracodawca musi zwrócić 100 proc. tej kwoty na konto tego funduszu i dodatkowo wpłacić 30 proc. jej wysokości na PFRON.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 5 marca 2020 r.