Przez ostatnie dwa miesiące przebywałem na urlopie bezpłatnym, wraz z jego końcem zakończył się mój stosunek pracy. Trzy dni po zakończeniu urlopu i tym samym okresu pracy zachorowałem, a choroba przedłuża się już dwa tygodnie. U mojego pracodawcy poinformowano mnie, że nie mam prawa do zasiłku chorobowego. Czy to prawda? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.
Artykuł 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przewiduje prawo do zasiłku chorobowego także dla osoby, która nie ma tytułu do ubezpieczenia chorobowego. Zasiłek jest wypłacany osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:
• nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;
• nie później niż w ciągu trzech miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego ‒ w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.
Powstaje więc wątpliwość, jak traktować sytuację, w której ubezpieczony stał się niezdolny do pracy w trakcie 14 dni po zakończeniu stosunku pracy, który co do zasady jest tytułem do ubezpieczenia chorobowego.
Przed takim zagadnieniem stanął Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt III UZP 4/02. ZUS w rozpatrywanej sprawie odmówił prawa do zasiłku. Zwrócił uwagę, że tytuł ubezpieczenia to zatrudnienie lub inna działalność, których podjęcie rodzi obowiązek ubezpieczenia chorobowego lub uprawnienie do objęcia ubezpieczeniem na zasadach dobrowolności. Zdaniem ZUS okres urlopu bezpłatnego nie jest okresem, w którym istnieje obowiązek ubezpieczenia, bo w myśl art. 12 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa za okres niezdolności do pracy przypadający w czasie tego urlopu zasiłek chorobowy nie przysługuje. Oznacza to ustanie, mimo trwania stosunku pracy, tytułu ubezpieczenia chorobowego w ostatnim dniu pracy przed skorzystaniem z urlopu bezpłatnego.
Sąd Najwyższy w uchwale z 12 czerwca 2002 r. podzielił to stanowisko. Stwierdził, że pracownik, który w ostatnim miesiącu zatrudnienia przebywał na urlopie bezpłatnym, a niezdolny do pracy stał się przed upływem 14 dni od ustania stosunku pracy, nie nabywa prawa do zasiłku chorobowego na podstawie art. 7 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 18 lutego 2021 r.