Zmiana spółki kapitałowej w osobową pozwala zmniejszyć obciążenia podatkowe. Nie tylko dzięki wyeliminowaniu podatku od dywidendy, ale też zaliczeniu do kosztów pełnych odpisów amortyzacyjnych od składników majątku wniesionych aportem do spółki kapitałowej, których wartość w części przekazano na kapitał zapasowy – czytamy w Rzeczpospolitej.

Na przykładzie przekształcenia spółki z o.o. w jawną można wykazać korzyści podatkowe wynikające z takiego przekształcenia. Mogą one wystąpić w sytuacji, gdy wspólnicy spółki jawnej będą opodatkowani liniowym podatkiem od dochodu według stawki 19 proc. Wówczas dochodzi do zmniejszenia obciążeń podatkowych w związku z wyeliminowaniem podatku od dywidendy.

Zmiana formy prawnej nie powoduje ustania bytu istniejącej dotychczas firmy. Spółka osobowa powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach podatkowych prawa i obowiązki poprzedniczki. Tak wynika z art. 93a § 2 pkt 1 lit. b) ordynacji podatkowej. Zatem przekształcenie np. spółki z o.o. w jawną uregulowane w przepisach kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) skutkuje sukcesją praw i obowiązków podatkowych przekształconej spółki z o.o.

Wynika to stąd, że przekształcenie nie powoduje ustania bytu prawnego, lecz zostaje zachowana ciągłość spółki, która zmienia jedynie formę prawną swojej działalności. W związku z tym spółka osobowa wstępuje we wszystkie prawa przekształconej kapitałowej, m.in. związane z przeniesieniem VAT naliczonego i z jego zwrotem.

Przy przekształceniu np. spółki z o.o. w jawną, której wspólnicy są osobami fizycznymi, wydatki związane z przekształceniem będą zaliczane w koszty na podstawie przepisów ustawy o PIT. Zgodnie z jej art. 22 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Należy uznać koszty przekształcenia za dotyczące całokształtu działalności, związane z funkcjonowaniem spółki, tym bardziej, że obowiązek ich poniesienia wynika z przepisów prawa. Są one niezbędne dla prawidłowego i zgodnego z obowiązującym prawem funkcjonowania spółki. Nie ma tutaj znaczenia, że decyzja o przekształceniu formy prawnej jest dobrowolną decyzją wspólników.

Koszty przekształcenia ponoszone jeszcze przez spółkę kapitałów przed jej przekształceniem w spółkę osobową będą kosztami tej pierwszej. Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 grudnia 2008 r.

Wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w razie przekształcenia ich w spółki osobowe generuje przychód z udziału w zyskach osób prawnych. Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o PIT dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia ich w spółki osobowe. Według organów podatkowych na wartość niepodzielonych zysków składają się kwoty występujące w bilansie spółki w dniu przekształcenia jako zysk z lat ubiegłych, zysk netto, pozostałe kapitały rezerwowe. Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 sierpnia 2010 (ILPB1/415-532/10-2/TW). A więc zdaniem fiskusa na przychód podlegający opodatkowaniu w związku z przekształceniem spółki kapitałowej składa się również kapitał zapasowy wynikający z uprzedniego przekazania na niego części wartości aportu.

Przekształcenie spółki kapitałowej w osobową daje możliwość zaliczania w koszty podatkowe pełnych odpisów amortyzacyjnych od wartości środków trwałych w części przekazanej w spółce kapitałowej na kapitał zapasowy. Przekształcając spółkę z o.o. w jawną można zaoszczędzić na podatku. Ten kapitał podlega opodatkowaniu jako przychód z udziału w zyskach w związku z przekształceniem, chyba że np. przed przekształceniem zostanie przekazany na pokrycie strat.

Przychód z niepodzielonych zysków określa się na dzień przekształcenia. Spółka przekształcana staje się przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną (art. 552 k.s.h). Zatem w tym dniu powstaje przychód dla wspólników z niepodzielonych zysków spółki kapitałowej.

Powstała w wyniku przekształcenia spółka osobowa jest zobowiązana, jako płatnik, pobrać od tego przychodu zryczałtowany 19-proc. podatek dochodowy. Wspólnik powinien więc przekazać ten podatek spółce do 20 dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym nastąpiło przekształcenie. W tym też terminie spółka powinna wpłacić podatek na rachunek właściwego dla niej urzędu skarbowego (art. 41 ust. 4C i 8 oraz art. 42 ust. 1 ustawy o PIT).

Więcej w Rzeczpospolitej z 1 lipca 2011 r.