Standard wyjaśni, jak ewidencjonować najem

Dziennik Gazeta Prawna (2011-07-19), autor: Agnieszka Pokojska , oprac.: GR

lip 19, 2011

Po zmianie krajowy standard rachunkowości umożliwi m.in. ujęcie kosztów odpisów amortyzacyjnych jako pozostałych kosztów operacyjnych. Jednak podmiot wynajmujący lub wydzierżawiający będzie mógł skorzystać z tej metody, gdy pobierane przez siebie opłaty z tytułu najmu lub dzierżawy ujmie jako przychody z pozostałej działalności operacyjnej – donosi Dziennik Gazeta Prawna.

Projekt zmian do krajowego standardu rachunkowości (KSR) nr 5 – Leasing, najem i dzierżawa przewiduje wprowadzenie dwóch nowych rozdziałów, które wyjaśniają szczegółowo kwestię ewidencji księgowej najmu i dzierżawy u obu stron transakcji. Co więcej, aby w przyszłości uniknąć wszelkiego rodzaju niedomówień, do KRS postanowiono wprowadzać definicje umowy zarówno o najem, jak i dzierżawę.

Zgodnie z projektem zmian w KRS najemca lub dzierżawca ewidencjonuje opłaty z tytułu umowy najmu lub dzierżawy w zależności od stosowanego wariantu rachunku zysków i strat. Jeżeli wykorzystywany jest wariant porównawczy, wspomnianą opłatę ujmuje się w kosztach działalności operacyjnej lub pozostałych kosztach operacyjnych. Z kolei w przypadku stosowania wariantu kalkulacyjnego jej ewidencja powinna przebiegać – zależnie od celu użytkowania przedmiotu najmu lub dzierżawy – za pośrednictwem konta kosztów wytworzenia, ogólnego zarządu lub sprzedaży. Można też wliczyć ją do kosztów z pozostałej działalności operacyjnej.

Projekt mówi również, w jaki sposób należy rozliczyć czynsz zapłacony za dany okres z góry. W takiej sytuacji najemca lub dzierżawca powinien dokonać rozliczeń międzyokresowych. W czasie nie rozlicza się natomiast opłaty wstępnej, gdyż umowa zawarta jest na czas nieokreślony.
Z kolei w przypadku podmiotu wynajmującego lub wydzierżawiającego opłata z tytułu najmu lub dzierżawy stanowi przychód. I tak, jeżeli najem lub dzierżawa jest działalnością operacyjną, należy ją ująć jako przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów. W innych przypadkach ujmuje się jako przychód z pozostałej działalności operacyjnej.

Projekt KSR określa też sposób ewidencji przedmiotu umowy najmu lub dzierżawy. To wynajmujący lub wydzierżawiający obejmuje go swoją ewidencją środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych i to on dokonuje od niego odpisów amortyzacyjnych zgodnie z zasadami amortyzacji przyjętymi do podobnych, składników aktywów.

Zmieniony KRS dopuszcza także ujęcie kosztów odpisów amortyzacyjnych jako pozostałych kosztów operacyjnych. Jednak podmiot wynajmujący lub wydzierżawiający będzie mógł skorzystać z tej możliwości, gdy pobierane przez siebie opłaty z tytułu najmu lub dzierżawy ujmie jako przychody z pozostałej działalności operacyjnej.
W tym miejscu warto zauważyć, że poniesione przez wynajmującego lub wydzierżawiającego początkowe koszty bezpośrednie zawarcia umowy (np. doradztwa prawnego, negocjacji, wynagrodzenia pośredników itp.) obciążają koszty okresu ich poniesienia.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 19 lipca 2011 r.