Odpisów amortyzacyjnych można dokonywać, jeśli środek trwały jest m.in. zdatny do użytku. Jeśli firma w trakcie prac badawczo- -rozwojowych sprawdza prototyp i konfiguruje go, to nie jest on jeszcze zdatny do użytku – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

Spółka realizowała innowacyjny projekt badawczo-rozwojowy, który polegał na opracowaniu prototypu – demonstracyjnej linii technologicznej do wysokowydajnej produkcji włóknin. Cel był taki, aby produkcja była możliwa nawet 24 godz. na dobę przez cały rok, a także żeby była bardziej ekologiczna i zużywała mniej energii.

Spółka podzieliła projekt na trzy etapy. W pierwszym powstał prototyp, w drugim i trzecim został on uruchomiony i dostrojone oraz sprawdzone zostały parametry całej linii technologicznej.

Spór z fiskusem dotyczył tego, czy spółka może zaliczać odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej prototypu do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej.

Firma uważała, że nie ma ku temu przeszkód, bo – jak podkreśliła – spełnia warunki, o których mowa w art. 18d ust. 1 i 3 ustawy o CIT. Ponosi bowiem koszty z tytułu działalności badawczo-rozwojowej, mieszczą się one w katalogu kosztów kwalifikowanych (art. 18d ust. 2–3 ustawy o CIT), a ona sama zalicza je do kosztów uzyskania przychodów (jako odpisy amortyzacyjne).

Zapewniła też, że prowadzi ewidencję, w której wyodrębnia koszty działalności badawczo-rozwojowej, a koszty te nie zostały jej zwrócone w jakiejkolwiek formie i nie przekraczają limitów określonych w ustawie o CIT.

Spółka podkreśliła też, że gdyby nie wykorzystywała prototypu w działalności badawczo-rozwojowej, to nie mogłaby przeprowadzić działań w ramach III etapu projektu.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził jednak, że spółka nie może zaliczać odpisów amortyzacyjnych od prototypu do kosztów kwalifikowanych ulgi B+R, ponieważ w ogóle jeszcze nie może go amortyzować. Wyjaśnił, że amortyzować można tylko środki trwałe zdatne do użytku, natomiast prototyp tego warunku nie spełnia. Nie jest on środkiem trwałym wykorzystywanym w działalności badawczo-rozwojowej, lecz efektem tej działalności, powstaje w wyniku prowadzenia prac rozwojowych – argumentował organ.

Tego samego zdania były sądy obu instancji. WSA w Gorzowie Wielkopolskim zwrócił uwagę na to, że spółka sama wskazała we wniosku o interpretację, iż dopiero realizacja trzech etapów, a nie tylko zbudowanie prototypu, będzie skutkować wykonaniem projektu, czyli zakończeniem prac badawczo-rozwojowych. Sąd nie zgodził się więc ze spółką, że prototyp stanowi środek trwały wykorzystywany do prowadzonej działalności badawczo- -rozwojowej. Jest on tylko wytworem tej działalności – stwierdził WSA (sygn. akt I SA/Go 578/19).

Tak samo orzekł Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z 23 sierpnia 2022 r., sygn. akt II FSK 3142/19).

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 24 sierpnia 2022 r., autor: Łukasz Zalewski, oprac.: GR