Zgłosiłem rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Po kilku miesiącach zachorowałem, ale ZUS odmówił mi prawa do zasiłku. Jego zdaniem mój stan zdrowia już w momencie rozpoczynania działalności sugerował, że będę niezdolny do pracy. Ponadto ZUS twierdzi, że nie osiągałem przychodów. Moim zdaniem te argumenty nie mają żadnych podstaw. Dopiero rozwijałem firmę i poszukiwałem klientów. Czy to pomoże przekonać sąd? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Jak odpowiada ekspertka współpracująca z DGP – zgodnie z art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby prowadzące pozarolniczą działalność, z wyłączeniem osób, o których mowa w pkt 4a i 4b (wspólników jednoosobowej działalności gospodarczej i spółek osobowych), od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone.

Wątpliwości budzi nierzadko określenie, kiedy rzeczywiście nastąpiło rozpoczęcie prowadzenia działalności. Wpis do CEIDG nie przesądza o tym, jego data prowadzi jedynie do domniemania, które można obalić. Sąd Apelacyjny w Poznaniu rozpatrywał tego rodzaju sprawę, którą zakończył wydaniem wyroku z 9 lutego 2022 r., sygn. akt III AUa 1155/20. Sąd stwierdził, że mimo iż stopień aktywności przedsiębiorcy w wykonywaniu konkretnej działalności gospodarczej może być różny, to jednak gdy już od początku wątpliwe jest rozpoczęcie i prowadzenie działalności gospodarczej z uwagi na stan zdrowia osoby zgłaszającej się do ubezpieczenia społecznego, nie można mówić o realnym i ciągłym wykonywaniu działalności gospodarczej. Sąd pokreślił przy tym, że działalność, która ma charakter okazjonalny, a jedynym kosztem, całkowicie oderwanym od uzyskiwanych przychodów, są wydatki na składki ubezpieczeniowe, nie może być uznana za działalność gospodarczą.

Sąd zwrócił uwagę, że podejmowanie czynności przygotowawczych polegających na poszukiwaniu kontrahentów umowy obejmującej zakres działań określony we wpisie do ewidencji oraz gotowość do podjęcia tych działań nie stanowią o rozpoczęciu wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy systemowej, jeżeli nie doprowadziły do faktycznego jej uruchomienia. Celem podejmowanej pozarolniczej działalności powinno być zakładanie pewnych oczekiwanych zysków. Przesłanka zarobkowego charakteru jest spełniona wtedy, gdy prowadzenie działalności gospodarczej nastawione jest więc na uzyskanie dochodu, choć może się zdarzyć, że działalność ta w danym okresie przynosi straty.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 20 października 2022 r., autor: Anna Kwiatkowska, oprac.: GR