Wprost z kodeksu pracy wynika, że pracodawca ma chronić zdrowie i życie podwładnych. Czyli zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, odpowiednio wykorzystując w tym celu osiągnięcia nauki i techniki – czytamy w Rzeczpospolitej.

To także on ponosi odpowiedzialność za stan bhp w swoim zakładzie. Musi m.in.

– organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,

– zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,

– reagować na potrzeby w zakresie bhp, biorąc przy tym pod uwagę doskonalenie istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników oraz zmieniające się warunki wykonywania pracy,

– zapobiegać wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym, uwzględniając przy tym zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,

– uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych,

– zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez nadzorujących warunki pracy.

Kluczowe w tym zakresie jest rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn. DzU z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm.).

Pracownicy mają prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie zdrowia lub życia. Mogą to zrobić także wtedy, gdy wykonywana przez nich praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom. Warunek to niezwłoczne powiadomienie o tym przełożonego. Jeżeli powstrzymanie się od pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik może oddalić się z miejsca zagrożenia po niezwłocznym powiadomieniu przełożonego. Za ten czas zachowuje prawo do wynagrodzenia, co potwierdził Sąd Najwyższy, przypominając jednak o warunku zawiadomienia przełożonego.

Powstrzymywanie się pracownika od wykonywania pracy w warunkach nieodpowiadających przepisom bhp nie stanowi naruszenia obowiązku świadczenia pracy tylko wtedy, gdy pracownik zawiadomił o tym niezwłocznie przełożonego (zgodnie z art. 210 § 1 k.p.) – wyrok Sądu Najwyższego z 9 maja 2000 (I PKN 619/99).

Więcej w Rzeczpospolitej z 27 października 2011 r.