Osoba, która po przyznaniu świadczenia obliczonego na starych zasadach przepracowała co najmniej dwa i pól roku, może zyskać na nowej kwocie bazowej. Wysokość podwyżki zależy od tego, jak długo ma status emeryta lub rencisty – czytamy w Rzeczpospolitej.
Obowiązujące przepisy emerytalno-rentowe przewidują pewne preferencje dla osób, które odpowiednio długo pracowały po przyznaniu emerytury, renty lub świadczenia przedemerytalnego przyznanego przez powiatowy urząd pracy. Tacy pracownicy ubiegając się o kolejne świadczenie, mogą jednocześnie liczyć, że ZUS uwzględni te same zarobki, na podstawie których ustalił poprzednie świadczenie, ale zastosuje nową kwotę bazową.
Opisane niżej zasady nie mają zastosowania w sytuacji przepracowania 30 miesięcy przez osobę uprawnioną do starej emerytury, która ubiega się następnie o emeryturę obliczaną całkowicie na nowych zasadach.
Osoba uprawniona do renty z tzw. ogólnego stanu zdrowia może zgłosić wniosek o rentę wypadkową przysługującą na podstawie ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W takim przypadku ZUS nie może jednak obliczyć na nowo podstawy wymiaru drugiej renty, stosując do jej ustalenia aktualną kwotę bazową. Do obliczenia wysokości drugiego świadczenia przyjmuje więc odpowiednio zwaloryzowaną podstawę wymiaru poprzedniej renty.
Sytuację rencisty może jednak polepszyć praca po przyznaniu pierwszego świadczenia. Jeśli podlegał ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym co najmniej przez 30 miesięcy po przyznaniu dotychczas pobieranej renty, to tzw. część socjalną drugiego świadczenia.
Z przywileju obliczenia części socjalnej renty od nowej kwoty bazowej nie mogą jednak skorzystać osoby, którym ZUS, w związku z wydaniem nowego orzeczenia przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską: ustalił prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres lub przywrócił to prawo w maksymalnym terminie 18 miesięcy od jego ustania. W takim przypadku ZUS uznaje, że jest to nadal ta sama renta, i nie oblicza na nowo świadczenia.
Osoba będąca już emerytem może uzyskać prawo do drugiej emerytury. Na przykład po uzyskaniu wcześniejszej emerytury może się ubiegać o tę przysługującą z racji ukończenia powszechnego wieku emerytalnego albo o wcześniejszą, ale na podstawie innego przepisu.
Gdy ZUS ustala prawo do emerytury po emeryturze, nie oblicza na nowo podstawy nowego świadczenia.
Wysokość drugiej emerytury ustala, uwzględniając odpowiednio zwaloryzowaną podstawę wymiaru poprzedniej. Jeśli jednak świadczeniobiorca po przyznaniu starej emerytury przez co najmniej 30 miesięcy był ubezpieczony w ZUS, to część socjalna nowego świadczenia ustalana jest od kwoty bazowej obowiązującej w dniu jego przyznania. Takie rozwiązanie można jednak zastosować tylko wtedy, gdy ten 30-miesięczny okres ubezpieczenia społecznego lub emerytalno-rentowego przypada w całości po przyznaniu emerytury (renty) bezpośrednio poprzedzającej przyznawane obecnie świadczenie.
Więcej w Rzeczpospolitej z 8 maja 2012 r.