W grudniu 2014 r. wspólnicy spółki z o.o. dokonali podwyższenia kapitału zakładowego. Na ten cel wnieśli wkład pieniężny. Do dnia bilansowego podwyższenie nie zostało zarejestrowane w sądzie rejestrowym. Wpis do KRS zostanie dokonany dopiero w styczniu 2015 r. W jaki sposób zaprezentować w bilansie sporządzanym na dzień 31 grudnia 2014 r. wartość niezarejestrowanego kapitału? – pyta czytelnik Gazety Podatkowej
 
Jak odpowiada „GP” – w księgach rachunkowych kapitały własne ujmuje się z podziałem na ich rodzaje i według zasad określonych przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy o utworzeniu jednostki. Kapitał zakładowy m.in. spółek kapitałowych wykazywany jest w wysokości określonej w umowie lub statucie i wpisanej w rejestrze sądowym. Zadeklarowane, lecz niewniesione wkłady kapitałowe, ujmuje się jako należne wkłady na poczet kapitału. Stanowi tak art. 36 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości.
Dokonane przez wspólników wpłaty na podwyższenie kapitału zakładowego są ewidencjonowane na koncie 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Imienne konta wspólników). Po stronie Ma konta 24 księguje się wniesienie np. wkładów pieniężnych w celu podwyższenia tego kapitału. Operację tę można ująć zapisem:
– Wn konto 10 „Kasa” lub 13-0 „Rachunek bieżący”,
– Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (w analityce: Imienne konta wspólników).
Wniesione przez wspólników wkłady będą figurowały na tym koncie do czasu uzyskania wpisu w KRS. Ponieważ na mocy art. 262 § 4 K.s.h. (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. następuje z chwilą wpisania do rejestru, dopiero pod datą dokonania tego wpisu można przeksięgować wartość wniesionych przez wspólników wkładów z konta 24 na konto kapitału zakładowego. Kapitał zakładowy figurujący w księgach rachunkowych na koncie 80 „Kapitał (fundusz) zakładowy” musi być bowiem zgodny z wysokością kapitału wynikającego z umowy spółki i wpisanego do KRS. Zapis dotyczący tej operacji może przebiegać następująco:
– Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki” (analityce: Imienne konta wspólników),
– Ma konto 80 „Kapitał (fundusz) zakładowy”.
Kapitał (fundusz) zakładowy ustala się na dzień bilansowy według wartości nominalnej udziałów, tj. w wielkości określonej w umowie spółki i wpisanej w rejestrze sądowym. Z pytania wynika, że na dzień bilansowy sąd rejestrowy nie dokonał wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki z o.o. W związku z tym wartość, o którą podwyższono kapitał, figurująca jako saldo Ma na koncie 24, nie może zostać zaprezentowana w bilansie po stronie pasywów w pozycji A.I „Kapitał (fundusz) podstawowy”. Wartość podwyższającą kapitał zakładowy, która została przez wspólników opłacona, lecz której na dzień bilansowy nie wpisano do KRS, można natomiast ująć w pasywach bilansu w pozycji A.VI „Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe”, czyli w tej samej pozycji, w której wykazuje się kapitał zakładowy spółki z o.o. w organizacji do czasu jej zarejestrowania w KRS.
Dopuszczalne będzie również zaprezentowanie kwoty wpłaconej przez wspólników w dodatkowej pozycji pasywów, np. A.X „Kapitał podstawowy w trakcie rejestracji w KRS”. Zakres informacji ujawnianych w sprawozdaniu finansowym może być bowiem wykazany przez jednostkę w sposób bardziej szczegółowy niż określony w załącznikach do ustawy o rachunkowości, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki (art. 50 ust. 1 ustawy o rachunkowości).

Więcej w Gazecie Podatkowej z 8 stycznia 2014 r.