Uzyskanie przez pracodawcę (przedsiębiorcę) zatrudniającego osoby niepełnosprawne statusu zakładu pracy chronionej, niesie za sobą niemałe preferencje w zakresie zwolnienia z podatków oraz innych opłat. Ponieważ ta tematyka może być interesująca dla znacznej grupy przedsiębiorców, przedstawiamy na czym wspomniane zwolnienia polegają i kiedy można z nich skorzystać.

Status zakładu pracy chronionej otwiera drogę do szeregu korzystnych uprawnień. Jednym z ważniejszych są zwolnienia podatkowe oraz z niektórych opłat – art. 31 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. nr 123, poz. 776 ze zm.). Ogólna zasada stanowi, że przedsiębiorca prowadzący zakład pracy chronionej jest zwolniony z podatków. Nie dotyczy to jednak podatku od gier, podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego, cła, podatków dochodowych oraz podatku od środków transportowych.

Podatek od nieruchomości, rolny i leśny

Zwolnienie z podatku od nieruchomości, rolnego i leśnego odbywa się według zasad określonych w przepisach ustaw, które się do nich odnoszą. Od podatku od nieruchomości zwolnieni są prowadzący zakłady pracy chronionej, w zakresie przedmiotów opodatkowania (grunty, budynki lub ich części oraz budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej z wyłączeniami) zgłoszonych wojewodzie. Wynika to z art. 7 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 ze zm.). Zgłoszenie powinno być potwierdzone decyzją w sprawie przyznania statusu zakładu pracy chronionej (wymienia obiekty objęte zwolnieniem) albo zaświadczeniem. Może to jednak dotyczyć tylko tych nieruchomości, które są zajęte na prowadzenie zakładu.

Istotnym wyłączeniem jest wyłączenie ze zwolnienia nieruchomości, które znalazły się w posiadaniu zależnym (np. dzierżawa, najem) podmiotów nieposiadających statusu zakładu. Podatnikiem jest wówczas nadal prowadzący zakład i jest obowiązany płacić podatek. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 grudnia 2006 r. (sygn. akt IIFSK 1537/05) stwierdzono, że zwolnienie z podatku od nieruchomości dla podmiotu posiadającego status zakładu ma zastosowanie wyłącznie do nieruchomości, które były w posiadaniu tego podmiotu w momencie przyznawania statusu i wchodzą w skład zakładu, zgodnie z decyzją o przyznaniu takiego statusu.

Zasady zwolnienia z podatku rolnego zostały uregulowane w art. 12 ust. pkt 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984'r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. nr 136, poz. 969 ze zm.). Podlegają mu grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych. Prowadzący zakłady pracy chronionej są objęci zwolnieniem na takich samych zasadach jak przy podatku od nieruchomości. Tak więc wyłączone grunty (zajęte na prowadzenie zakładu i niebędące w posiadaniu zależnym innego podmiotu) powinny być wymienione w decyzji wojewody lub w zaświadczeniu.

W zasadzie takie same reguły, z tym że dotyczące lasów, panują przy zwolnieniu od podatku leśnego (art. 7 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym – Dz. U. nr 200, poz. 1682 ze zm.). Zwolnione lasy (grunty leśne sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako lasy) muszą być wymienione w decyzji w sprawie przyznania statusu zakładu lub zgłoszone wojewodzie oraz powinny być zajęte na prowadzenie zakładu i nie mogą znajdować się w posiadaniu zależnym innego podmiotu.

PCC

Duże znaczenie ma zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności, gdy przedsiębiorca podejmuje działania, takie jak sprzedaż nieruchomości, rzeczy ruchomych, zawarcie umowy pożyczki i inne, podlegające temu podatkowi.

-UWAGA!

Podatku nie trzeba płacić tylko wtedy, gdy czynność dokonana przez przedsiębiorcę pozostaje w bezpośrednim związku z prowadzeniem zakładu.

Na temat tego dość nieostrego zwrotu (kryterium) wypowiedział się m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 maja 2005 r. (sygn. akt FSK 1701/04). Możemy w nim przeczytać m.in., że zwrot w stosunku do tego zakładu" z językowego punktu widzenia należy odczytać jako warunek, który musi spełnić prowadzący
zakład pracy chronionej, by korzystać ze zwolnienia. W ocenie NSA zwolnienie to dotyczy wyłącznie podatków należnych od prowadzącego zakład pracy chronionej i pozostających w związku z funkcjonowaniem tego zakładu. Natomiast podatki niepozostające w takim związku podlegają uiszczeniu na zasadach ogólnych.

Opłaty, ale nie wszystkie j

Preferencje rozciągają się również na opłaty, z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym. O tym, co podlega temu pierwszemu wyjątkowi rozstrzyga ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 225, poz. 1635 ze zm.). Drugie wyłączenie znalazło swoje odbicie w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 7 lipca 2004 r. w sprawie wykazu opłat o charakterze sankcyjnym (Dz. U. nr 161, poz. 1682i ze zm.). Wymienia ono m.in.: opłaty za badania laboratoryjne oraz inne czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w związku ze sprawowaniem bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego (art. 36 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o PIS – Dz. U. z 2006 rJ nr 122, poz. 851 ze zm.), opłaty za korzystanie ze środowiska określone w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006 r. nr 129, poz. 902 ze zm.), opłaty produktowe i depozytowe określone w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. nr 2007 r. nr 90, poz. 607). Warto zasygnalizować, że od 1 stycznia 2008 r. dojdzie do tego opłata produktowa z tytułu nieosiągnięcia wymaganych poziomów odzysku i recyklingu (art. 64 ust. 2 i art. 69 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym -Dz.U. nr 180, poz. 1495).

Więcej Gazeta Podatkowa.