Terminy przedawnienia roszczeń w prawie pracy

Rzeczpospolita (2009-07-09), autor: Andrzej Marek , oprac.: GR

lip 10, 2009

W prawie pracy jest kilka „terminów przedawnienia”

Roczny okres przedawnienia

Powyższy termin liczony jest od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, nie później jednak niż z upływem trzech lat od jej wyrządzenia.

Stosowany jest do roszczeń pracodawcy o naprawienie szkody wyrządzonej wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych, o odszkodowanie w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 par. 1 k.p. i o odszkodowanie za naruszenie przez pracownika zakazu konkurencji przewidzianego w umowie zawartej na podstawie art. 101′ par. 1 k.p.

3 letni okres przedawnienia.

W/w okres liczony jest  od dnia wymagalności roszczenia.
Roszczenie jest wymagalne od momentu, w którym uprawniony może żądać spełnienia świadczenia, a dłużnik powinien to świadczenie spełnić. Moment wymagalności roszenia może wynikać zarówno z umowy stron, jak i z przepisów ustawowych lub wewnątrzzakładowych. (roszczenie pracownika o zapłatę wynagrodzenia, o urlop wypoczynkowy, o odprawę rentową lub emerytalną).

10 letni okres przedawnienia  stosowany do roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem organu powołanego do rozstrzygania sporów, jak również roszczeń  stwierdzonych ugodą zawartą w trybie określonym w kodeksie przed takim organem.

Dotyczy też roszczeń objętych wyrokiem sądu polubownego, ugodą zawartą przed takimi sądami lub komisją pojednawczą oraz ugodą zawartą przed mediatorem po zatwierdzeniu ich przez sąd. Nie obejmuje natomiast tzw. ugód pozasądowych.

Okres przedawnienia wynikający z przepisów kodeksu cywilnego stosowany do przedawnienia niektórych roszczeń.

Przedawnieniu według przepisów kodeksu cywilnego podlegają roszczenia związane ze stosunkiem pracy (np. uzupełniające roszczenia pracownika o odszkodowanie, zadośćuczynienie, rentę wyrównawczą z tytułu wypadku pracy lub choroby zawodowej). Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Jeżeli natomiast szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się, o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

W razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Wynika z niego, że w razie szkody na osobie, nawet powstałej lub ujawnionej po 10 lub 20 latach od wywołującego ją zdarzenia, roszczenie ojej naprawienie nie ulega przedawnieniu przed upływem terminu trzech lat liczonych od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Więcej w Rzeczpospolitej z 9 czerwca 2009 r.