Ubezpieczony nie może domagać się wyrównania wysokości świadczenia wstecz za okres, kiedy zakład nie miał ustawowego obowiązku przeliczania emerytur osób mających dożywotnie prawo do renty – czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej.

W 2003 roku, po śmierci ojca, ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie jej renty rodzinnej. ZUS przyznał prawo do tego świadczenia, a jego wysokość została ustalona na podstawie pobieranej przez zmarłego renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W dniu śmierci ubezpieczony miał już 69 lat, lecz na podstawie obowiązujących przepisów pobierał rentę dożywotnią i nie składał wniosku w sprawie emerytury.
W tym bowiem okresie ZUS nie miał obowiązku przyznawania z urzędu takiego świadczenia osobom, które ukończyły powszechny wiek emerytalny. Jednocześnie przy ustalaniu wysokości renty rodzinnej ZUS uwzględnił fakt, że ubezpieczony przed śmiercią pracował przez 30 miesięcy.

W 2009 roku córka złożyła również wniosek o przyznanie dodatku pielęgnacyjnego. ZUS przyznał jej to świadczenie, licząc od dnia złożenia wniosku w tej sprawie. Zainteresowana domagała się jednak przyznania jej dodatku za okres trzech lat wstecz oraz dodatkowo o przeliczenie renty rodzinnej. Jednak nie od wysokości renty po zmarłym, ale od wysokości jego emerytury ZUS odmówił.

Sprawa trafiła do sądu I instancji, który przyznał rację zakładowi.
Zainteresowana wniosła więc skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Ten również ją oddalił, w wyroku z 9 sierpnia 2011 r. sygn. akt I UK 94/11. Sędziowie wskazali, że wypłata renty rodzinnej w nowej wysokości za trzy lata wstecz byłaby możliwa jedynie na podstawie art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227 z późn. zm.). W tym przypadku nie można mówić o błędzie, bowiem ustawa przyznająca ZUS prawo do przeliczenia emerytur po rentach wypłacanych dożywotnio weszła dopiero po śmierci ojca zainteresowanej. Tym samym wyższa renta rodzinna obliczana na podstawie emerytury mogła być przyznana dopiero po złożeniu wniosku przez zainteresowaną.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 14 listopada 2011 r.