Gdy prawo do świadczenia zależy od czasu opłacania składki chorobowej, można w nim uwzględnić okres pracy w innym państwie członkowskim UE. Czytelnik prowadzi działalność gospodarczą. Od 28 grudnia 2011 jest na zwolnieniu lekarskim. Z tytułu tej działalności był zgłoszony do ubezpieczenia chorobowego przez trzy lata, do 30 września 2011. Ponownie zgłosił się do niego od 1 grudnia 2011. W tej przerwie opłacał składki do systemu niemieckiego. Czy otrzyma zasiłek chorobowy od grudnia? Czy ZUS uzna mi okres pracy w Niemczech?

Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego, trzeba mieć odpowiedni okres ubezpieczenia chorobowego. Dla osób, które obowiązkowo opłacają składkę chorobową, wynosi 30 dni. Trzykrotnie dłuższy, 90-dniowy obowiązuje tych, którzy tę składkę opłacają dobrowolnie. Tak wynika z art. 4 ustawy z 25 czerwca 1999 o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).

Przepis ten mówi o „nieprzerwanym ubezpieczeniu chorobowym”, ale to nie oznacza, że faktycznie ten okres musi być ciągły. Gdy w ubezpieczeniu chorobowym wystąpi pauza, to poprzednie ubezpieczenie – czy obowiązkowe, czy dobrowolne – można wliczyć do okresu wyczekiwania, pod warunkiem że między ubezpieczeniami minęło nie więcej niż 30 dni.

Na takich samych zasadach można uwzględnić w aktualnym okresie ubezpieczenia czas opłacania składki na zagraniczny system zabezpieczenia społecznego w innym państwie członkowskim.
Praca polskiego obywatela w innym kraju wspólnoty, w związku z którą odprowadza on należne daniny, nie powoduje luki w jego ubezpieczeniu. Osoba, która po czasie wykonywania działalności zarobkowej w innym państwie członkowskim podejmie pracę lub rozpocznie działalność na własny rachunek w Polsce, może liczyć, że do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia świadczeń w Polsce zostaną jej doliczone okresy przebyte w innym państwie. Uwzględnione więc zostaną okresy ubezpieczenia, okresy zatrudnienia lub zamieszkania w innym państwie członkowskim, jeżeli zgodnie z ustawodawstwem tego państwa dawały one prawo tej osobie do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zapewnia to art. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2009 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (DzU UE L z 2004 r. nr 166, poz. 1) i art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z 16 września 2009 dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 (DzU UE L z 2009 r. nr 283, poz. 1).
Płatnik składek lub ZUS doliczy okres ubezpieczenia w innym kraju UE, jeśli otrzyma poświadczenie wystawione na formularzu E104. Jest to zaświadczenie dotyczące sumowania okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania.

Druk ten może dostarczyć sam zainteresowany, jeżeli jest w jego posiadaniu, a więc jeżeli uzyskał go wcześniej od instytucji państwa członkowskiego, gdzie był ubezpieczony. Jeżeli nie ma takiego formularza, to o jego wystawienie występuje ZUS, który ustala prawo i wypłaca zasiłek. Gdy zasiłek ma wypłacić pracodawca, a pracownik nie dostarczył mu formularza E104, szef musi wystąpić o wystawienie formularza za pośrednictwem ZUS.

Samo ubezpieczenie w Polsce nie gwarantuje prawa do zasiłku. Obecnie bowiem opłaca składkę chorobową dopiero od 27 dni, a obowiązujący go okres wyczekiwania na świadczenie wynosi 90 dni ubezpieczenia. Nie można do niego doliczyć wcześniejszego okresu opłacania składki chorobowej (do 30 września br.), bo przerwa w ubezpieczeniu przekroczyła 30 dni.

Jeżeli czytelnik nie dostarczył formularza E104, ale poinformował ZUS o wykonywaniu pracy na terenie Niemiec, organ rentowy wystąpi we własnym zakresie do instytucji niemieckiej o poświadczenie okresów ubezpieczenia uprawniających do świadczeń chorobowych na podstawie ustawodawstwa niemieckiego. Po otrzymaniu zaświadczenia z Niemiec uwzględni, na zasadach określonych w polskim ustawodawstwie, okresy ubezpieczenia podane przez instytucję niemiecką. To zapewni czytelnikowi prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy, tj. od 28 grudnia 2011.

Więcej w Rzeczpospolitej z 30 grudnia 2011 r.