Od wynagrodzenia rocznego trzeba opłacić składki, nawet jeśli zatrudnienie, z tytułu którego przysługuje, już wygasło. Podobnie jest z Funduszem Pracy i Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Jak czytamy w Rzeczpospolitej okres, w którym pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu, wyznaczają dzień nawiązania stosunku pracy i dzień jego ustania. Nie jest tu istotny wymiar czasu pracy, wysokość przychodów ze stosunku pracy, inne tytuły do opłacania składek czy posiadane uprawnienia emerytalno-rentowe. Wyłączenie pracownika z ubezpieczeń po ustaniu stosunku pracy nie oznacza jednak, że od osiągniętych po tym dniu przychodów nie są należne składki.

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracownika jest przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. Wyjątkiem jest zamknięty katalog należności wyłączonych ze składek na podstawie szczególnych przepisów. Wszelkie inne przychody uzyskane przez pracownika od pracodawcy są przychodem, który jest oskładkowany. Jak wskazuje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.).

NSA w wyroku z 24 czerwca2009 r. 01FSK 251/08 stwierdził, że o zakwalifikowaniu świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych decyduje to, czy określone świadczenie może otrzymać wyłącznie pracownik, czy również osoba, która nie jest związana tego rodzaju stosunkiem prawnym. Istotne jest więc to, czy istnieje związek prawny lub też faktyczny danego świadczenia z istniejącym stosunkiem pracy.

Nie ulega wątpliwości, że dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastka) jest dla pracownika przychodem ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. I to niezależnie, czyjego wypłata nastąpi w czasie zatrudnienia, czy już po jego ustaniu. Ponieważ dodatkowe wynagrodzenie roczne nie zostało wymienione w § 2 ust. 1 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r., to wypłacenie lub postawienie trzynastki do dyspozycji byłego pracownika powoduje, że pracodawca powinien je rozliczyć ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Składki te trzeba wykazać w raporcie ZUS RCA sporządzanym za miesiąc, w którym nastąpi wypłata trzynastki. Jeśli jest to miesiąc, w którym zatrudnienie nie trwało już ani jednego dnia (ubezpieczenie nie trwało nawet jeden dzień), składki te trzeba wykazać z kodem tytułu ubezpieczenia 30 00 XX.

Więcej w Rzeczpospolitej z 13 lutego 2012 r.