Pracownik wypowiedział umowę o pracę, ale w okresie wypowiedzenia zachorował. Bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego nabył prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zwrócił się do pracodawcy o wypłatę odprawy, a ten mu odmówił, podnosząc, że prawo do renty powstało po ustaniu zatrudnienia. Czy pracownikowi przysługuje roszczenie o odprawę? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Zgodnie z art. 921 kp. pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

W orzecznictwie przyjmuje się, że związek pomiędzy rozwiązaniem stosunku pracy a nabyciem prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej może mieć charakter przyczynowy, czasowy, a także funkcjonalny (wyrok SN z 8 grudnia 1993 r., IPRN111/93, OSNC 1994/12/243). Uznaje się, że pracownik który wypowiedział stosunek pracy i uzyskał rentę inwalidzką w związku z chorobą, która rozpoczęła się przed upływem okresu wypowiedzenia i trwała nieprzerwanie do chwili wyczerpania okresu zasiłkowego, jest uprawniony do odprawy (por. uchwały SN z 4 czerwca 1991 r., IPZP17/91, OSNC 1992/3/37 oraz z 7 stycznia 2000 r., III ZP18/99, OSNP 2000/24/888). Przyznanie pracownikowi renty już po rozwiązaniu stosunku pracy nie musi więc pozbawiać go prawa do tego świadczenia. Decydujące znaczenie ma okoliczność, że pracownik po ustaniu zatrudnienia skorzystał z renty. W przypadku opisanym w pytaniu ma więc prawo do odprawy.

W myśl art. 291 par. 1 k.p. roszczenia pracownika ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Przejście na emeryturę (lub rentę) następuje z reguły jednocześnie z rozwiązaniem stosunku pracy. Jeżeli tak jest, to data rozwiązania stosunku pracy jest jednocześnie terminem wymagalności roszczenia o wypłatę odprawy (wyrok SN z 2 października 1990 r., I PR 284/90, Lex 79947). Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z wyrokiem SN z 9 kwietnia 1998 r. (I PKN 508/97, OSNPiUS 1999/8/267) roszczenie o wypłatę odprawy jest wymagalne od dnia rozwiązania stosunku pracy także wtedy, gdy orzeczenie przyznające emeryturę (lub rentę) zostało wydane później. Pracownik który po upływie okresu zasiłkowego, trwającego nieprzerwanie w czasie stosunku pracy i po jego zakończeniu, uzyskuje rentę z tytułu niezdolności do pracy, jest traktowany jako przechodzący na tę rentę bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia. Zgodnie ze wskazanym wyżej wyrokiem SN, powinien dochodzić swego roszczenia o wypłatę odprawy w terminie trzech lat od rozwiązania stosunku pracy.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 22 marca 2012 r.