Pracownik z 11 letnim stażem pracy jest zatrudniony na 1/8 etatu. Przysługują mu zatem 4 dni urlopu wypoczynkowego, co pokrywa się z wymiarem urlopu na żądanie. Czy to oznacza, że urlopu tego pracownika w ogóle nie trzeba planować? – pyta czytelnik Dziennika Gazety Prawnej.

Zgodnie z art. 1672 k.p. Pracownik w każdym roku kalendarzowym ma prawo do 4 dni urlopu wykorzystywanego we wskazanym przez siebie terminie. Prawo do urlopu na żądanie przysługuje każdemu pracownikowi, niezależnie od tego, w jakim wymiarze czasu pracy jest zatrudniony. Również pracownikowi zatrudnionemu na ułamku etatu.

Urlop na żądanie nie jest odrębnym rodzajem urlopu, a jedynie częścią urlopu wypoczynkowego należnego pracownikowi. Ustawodawca, dając pracownikowi prawo do urlopu na żądanie, pozwala mu tylko na wzięcie 4 dni urlopu wypoczynkowego w specjalnym trybie. Aby z niego skorzystać, pracownik ma tylko obowiązek zgłosić pracodawcy żądanie o jego udzielenie. Powinien to zrobić najpóźniej w dniu rozpoczęcia tego urlopu.
Co więcej pracodawca choćby było to dla niego bardzo niewygodne, nie może, co do zasady, odmówić takiemu żądaniu pracownika.

Żaden przepis kodeksu pracy nie pozwala, aby wymiar urlopu na żądanie ustalać proporcjonalnie do wymiaru etatu pracownika. Oznacza to, że pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy będzie miał prawo do urlopu na żądanie nie tylko na takich samych zasadach, jak pracownik pełnoetatowy, ale też w identycznym wymiarze.

Przyjmuje się, że 4 dni urlopu na żądanie to 4 nieobecności pracownika w pracy. Ile faktycznie godzin urlopu trzeba będzie odpisać z konta urlopowego pracownika korzystającego z jednego dnia urlopu na żądanie, jest uzależnione od liczby godzin, jaką miałby on przepracować w danym dniu, gdyby nie korzystał z takiego urlopu. Urlopu wypoczynkowego, w tym także urlopu na żądanie, udziela się bowiem w wymiarze godzinowym odpowiadającym liczbie godzin pracy pracownika w danym dniu, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Jeśli więc przykładowo pracownik zatrudniony na 1/8 etatu pracuje 1 godzinę dziennie przez 5 dni w tygodniu, wykorzysta cały swój urlop na żądanie, nie przychodząc przez 4 dni do pracy. Resztę swojego urlopu wypoczynkowego, a więc pozostałe 28 godzin (32 – 4 = 28) powinien wykorzystać już w normalnym trybie. W praktyce zatem od rozkładu czasu pracy danego pracownika zależy, ile godzin urlopu trzeba im będzie zdjąć z konta urlopowego za 4 dni nieobecności w pracy spowodowanych urlopem na żądanie.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 29 marca 2012 r.