Organy skarbowe mają prawo zająć rachunek bankowy przedsiębiorcy przed upływem terminu płatności podatku. Jest to możliwe, gdy zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie on uregulowany – czytamy w Rzeczpospolitej.

Niekiedy organy podatkowe mogą już w toku prowadzonego postępowania zająć rachunek bankowy podatnika w celu zabezpieczenia przyszłych należności fiskalnych. Następuje to zatem jeszcze przed wydaniem prawomocnej decyzji podatkowej. Celem postępowania zabezpieczającego jest bowiem zagwarantowanie zaspokojenia należności publicznych z majątku podatnika w przyszłości.

Zabezpieczenie następuje na podstawie decyzji zabezpieczającej wydanej przez organ egzekucyjny, określony zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Co do zasady będzie to naczelnik właściwego miejscowo urzędu skarbowego. Wydanie decyzji zabezpieczającej musi poprzedzić wniosek wierzyciela, którym również zasadniczo jest naczelnik urzędu skarbowego. Wniosek taki może złożyć także dyrektor urzędu kontroli skarbowej, jeśli to on prowadzi postępowanie kontrolne.
Na tym etapie organ egzekucyjny zobowiązany jest ustalić, czy występują przesłanki umożliwiające dokonanie zabezpieczenia. Przede wszystkim musi ocenić, czy istnieje uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie w przyszłości zrealizowane.

Zabezpieczenie w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej następuje na podstawie wydanej przez organ egzekucyjny decyzji zabezpieczającej. Określa się w niej przybliżoną kwotę zobowiązania podatkowego. Ustawodawca nakazał, aby przy wydaniu decyzji zabezpieczającej organ opierał się na danych, którymi dysponuje w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym. Oznacza to, że decyzja ta nie może zostać wydana na początku postępowania podatkowego, przed zgromadzeniem przez organ choćby wstępnego materiału dowodowego w sprawie. W praktyce materiałem bazowym będą dane zebrane przez organ podatkowy w trakcie kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego.

Decyzja zabezpieczająca musi spełniać oprócz wymogów wskazanych w art. 33 § 4 op. również generalne wytyczne określone w art. 210 op. Szczególnie istotne jest wskazanie przez organ podatkowy faktów, które stały się podstawą ustalenia kwoty zabezpieczenia. Od decyzji zabezpieczającej, tak jak od każdej innej, służy odwołanie do właściwego organu nadrzędnego.

Zgodnie z art. 239C op. decyzja zabezpieczająca ma rygor wykonalności z mocy prawa. Oznacza to, że od razu po doręczeniu stanowi podstawę do podejmowania przez organy egzekucyjne działań związanych z zabezpieczeniem zobowiązania. Przede wszystkim będzie to wydanie przez wierzyciela zarządzenia zabezpieczenia. Opierając się na nim, organ przeprowadza czynności zabezpieczające, np. zajęcie rachunku bankowego podatnika. Są one wykonywane, nawet gdy podatnik złoży odwołanie. Podatnik musi się więc pogodzić z faktem że w czasie oczekiwania na rozpatrzenie odwołania nie będzie mógł swobodnie dysponować swoim majątkiem.

Więcej w Rzeczpospolitej z 25 kwietnia 2012 r.