Podatnik objął certyfikaty inwestycyjne w polskim funduszu inwestycyjnym zamkniętym. W portfelu inwestycyjnym FIZ znajdowały się zagraniczne spółki kontrolowane. Co najmniej połowa ich przychodów pochodziła z dywidend, zbycia udziałów (akcji), odsetek od pożyczek itp. Przychody te były objęte stawką podatku niższą niż 25 proc. albo zwolnione lub wyłączone z opodatkowania.

Obowiązujące od 2015 r. przepisy o zagranicznych spółkach kontrolowanych (z ang. Controlled Foreign Corporation – CFC) zobowiązują podatników posiadających co najmniej 25 proc. udziałów w takiej spółce do obliczenia dochodu z udziału w niej (art. 30f ust. 5 ustawy o PIT). Pozwalają zarazem – jeśli udział jest pośredni – na pomniejszenie go o udział jednostki zależnej. Warunkiem jest, żeby jednostka zależna była podatnikiem CIT, uwzględniała dochody zagranicznych spółek kontrolowanych w swojej podstawie opodatkowania i miała co najmniej 25 proc. udziałów w takiej spółce (art. 30f ust. 12 ustawy o PIT).

Podatnik uważał, że spełnia wszystkie te warunki. Sam bowiem miał 25 proc. udziałów w funduszu inwestycyjnym, a ten z kolei 25 proc. w spółkach kontrolowanych. FIZ był podatnikiem CIT i uwzględniał w podstawie opodatkowania dochód z zagranicznych spółek kontrolowanych.

Początkowo mężczyzna otrzymał korzystną interpretację podatkową. Rok później jednak została ona zmieniona przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Szef KAS stwierdził, że obowiązujące do końca 2016 r. zwolnienie FIZ z podatku dochodowego (art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT) niweczyło możliwość pomniejszenia jego udziału w zagranicznych spółkach kontrolowanych.

Fiskus podkreślił, że celem art. 30f ust. 12 ustawy o PIT jest uniknięcie podwójnego opodatkowania. Takiego ryzyka nie ma, gdy fundusz nie płaci podatku, bo korzysta ze zwolnienia – stwierdził.

Nie zgodził się z tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (wyrok z 31 października 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 4091/17) i uchylił zmienioną interpretację. Orzekł, że w świetle dosłownego brzmienia art. 30f ust. 12, jednostka zależna musi uwzględniać w podstawie opodatkowania dochody zagranicznej spółki kontrolowanej. – Przepis nie mówi o konieczności płacenia od nich podatku – podkreśliła sędzia Agnieszka Olesińska.

Wskazała, że gdyby zgodzić się ze stanowiskiem organu, to fundusz inwestycyjny korzystałby ze zwolnienia z tytułu udziału w CFC, a osoba fizyczna działająca za jego pośrednictwem musiałaby płacić podatek.

Sędzia Olesińska dodała też, że podobną sprawą zajął się niedawno WSA w Poznaniu. Doszedł jednak do całkowicie innego wniosku. Wyrok jest nieprawo mocny.

Więcej w Dzienniku Gazecie Prawnej z 7 listopada 2018 r.