Prowadzę firmę transportową zajmującą się przewozem paczek z Polski do Irlandii, Belgii, Wielkiej Brytanii oraz kilku innych państw. Paczki przywożę też do Polski. Mam problem z wystawianiem faktur dla osób nieprowadzących działalności. Jeśli przewożę przesyłkę z Irlandii, to czy muszę rozliczyć się z urzędem w tym kraju.  Muszę się tam zarejestrować i tam zapłacić podatek w urzędzie skarbowym. Czy to oznacza, że jeśli zabiorę paczkę z Wielkiej Brytanii, Belgii czy Francji, to w każdym z tych państw muszę się zarejestrować w urzędzie skarbowym i w każdym z nich się rozliczyć Czy wpływ na wystawienie faktury ma też to, że biorę przesyłkę z państwa członkowskiego, np. z Irlandii, a płatność następuje w Polsce.

Czytelnik świadczy wewnątrzwspólnotowe usługi transportu towarów. Zostały one zdefiniowane w ustawie o VAT jako transport towarów, który rozpoczyna i kończy się na terytorium dwóch różnych państw członkowskich. Usługi takie co do zasady są opodatkowane w całości w kraju, w którym rozpoczyna się transport towarów (zgodnie z tzw. zasadą miejsca świadczenia usług). Odstępstwo od tej zasady możliwe jest jedynie w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika zarejestrowanego w innym państwie członkowskim niż kraj rozpoczęcia transportu (wówczas usługi są opodatkowane w kraju rejestracji usługobiorcy).

Gdy usługi są świadczone na rzecz osób fizycznych niezarejestrowanych dla celów VAT w innych krajach UE, podatek VAT należy rozliczyć w kraju rozpoczęcia transportu. Jeśli zatem paczka jest przewożona z Polski do dowolnego kraju UE, usługa jest opodatkowana według polskich przepisów. Należy więc wystawić fakturę VAT ze stawką 22 proc. i wykazać kwotę obrotu i podatku należnego w deklaracji VAT składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy (z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 30 dnia od wykonania usługi). Nie ma przy tym znaczenia, czy nabywcą usługi jest obywatel Polski, czy innego kraju.

Natomiast od przewozu przesyłek z innego państwa członkowskiego do Polski bądź też pomiędzy dwoma państwami członkowskim innymi niż Polska podatek VAT należy rozliczyć w kraju rozpoczęcia transportu, według zasad tam obowiązujących (co do stawki VAT, momentu powstania obowiązku podatkowego, odpowiedniego udokumentowania usługi, odpowiedniej ewidencji dla celów VAT). Oznacza to obowiązek rejestracji dla celów VAT w kraju, w którym transport się rozpoczyna. Potencjalnie istnieje jeszcze możliwość zastosowania zwolnienia podmiotowego od podatku VAT wynikającego z nieprzekroczenia określonego progu obrotów podlegających opodatkowaniu VAT w danym kraju (w Polsce limit ten wynosi 10000 euro). Należałoby jednak sprawdzić, czy w danym kraj u zwolnienie podmiotowe ma zastosowanie do osób nieposiadających w tym kraju siedziby lub miejsca zamieszkania (np. w Polsce w takiej sytuacji zwolnienie jest wyłączone).

Niezależnie od rozliczenia podatku VAT z tytułu takich usług w kraju, w którym transport się rozpoczyna, zgodnie z polskimi przepisami należy wystawić fakturę VAT, jednak bez wskazania kwoty podatku. Należy również ująć sprzedaż niepodlegającą opodatkowaniu w Polsce w deklaracji VAT. Jeśli w Polsce poniesiono koszty związane z transportem opodatkowanym w innym kraju, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Oczywiście musi mieć dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi usługami (np. umowy –zlecenia, odpowiednie specyfikacje do faktur itp.).

Więcej Rzeczpospolita.