Śmierć rodzica powoduje na ogół pogorszenie sytuacji materialnej dziecka. Jednym z celów przewidzianej w przepisach renty rodzinnej jest zapewnienie mu źródeł utrzymania do czasu zdobycia koniecznego wykształcenia.

W” śród czterech grup osób, które mogą ubiegać się o rentę rodzinną, są m.in. dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione, a także przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej.

Renta rodzinna nie przysługuje jednak automatycznie po śmierci rodzica, ojczyma, macochy, osoby przysposabiającej lub innej osoby, która wychowywała dziecko. Konieczne jest spełnienie określonych przepisami warunków, które najogólniej można podzielić na dwie grupy. Pierwsza z nich dotyczy osoby zmarłej, a druga odnosi się do dziecka, dla którego ma być przyznane świadczenie.

Status zmarłego

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny tylko takiej osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy bądź też spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Renta rodzinna przysługuje również po śmierci osoby pobierającej w chwili zgonu zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.

Pewnego wyjaśnienia wymaga kwestia ustalenia przez ZUS, czy osoba zmarła, która nie miała w chwili śmierci prawa do emerytur)’ lub renty i nie pobierała ani zasiłku, ani świadczenia przedemerytalnego – spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy.

Uprawnienie do renty

Jednym z wymogów koniecznych do nabycia uprawnień do tego świadczenia jest stwierdzenie niezdolności do pracy przez organ orzeczniczy ZUS. Przy dokonywaniu oceny, czy zmarły spełniał warunki do uzyskania tego świadczenia, ZUS nie wymaga jednak, aby osoba zmarła została za życia uznana za niezdolną do pracy. Przyjmowane jest bowiem domniemanie, że była ona całkowicie niezdolna do pracy, a za datę powstania tej niezdolności uważa się dzień zgonu. Osoba ubiegająca się o rentę rodzinną musi natomiast w takim przypadku udowodnić, że zmarły spełniał pozostałe warunki wymagane do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Pierwszym z nich jest wymóg posiadania odpowiedniego okresu składkowego i nieskładkowego (nie dotyczy zmarłego, którego zgon został spowodowany wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy), a drugim – powstanie niezdolności do pracy (zgon) w jednym z wymienionych w ustawie emerytalnej okresów składkowych lub nieskładkowych lub też nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Ten ostatni warunek nie jest wymagany od osoby, która do dnia zgonu miała okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat (dla kobiet) lub 25 lat (dla mężczyzn) .

Należy jednak podkreślić, że jeśli zgon miał miejsce po upływie 18 miesięcy od ustania okresów składkowych lub nieskładkowych, osoba ubiegająca się o rentę może wnioskować, aby lekarz orzecznik ZUS orzekł na podstawie dowodów dotyczy studiów podyplomowych.

Więcej Gazeta Prawna.