Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny to dwa różne świadczenia przysługujące na podstawie innych ustaw i po spełnieniu ściśle określonych w nich warunków. Inny jest organ ustalający prawo do tych świadczeń i ich płatnik. Uprawniony do dodatku pielęgnacyjnego nie może otrzymać zasiłku pielęgnacyjnego.
Zasiłki pielęgnacyjne „przyznają”: wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Kwota zasiłku pielęgnacyjnego to 153 zł miesięcznie.
Dodatki pielęgnacyjne są natomiast przyznawane przez oddziały ZUS. Ich wysokość to 163,15 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest w celu częściowego pokrycia wydatków związanych z koniecznością zapewnienia osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Świadczenie to przysługuje:
- niepełnosprawnemu dziecku (do 16 roku życia),
- osobie niepełnosprawnej, która ukończyła 16 lat i ma orzeczoną niepełnosprawność w stopniu znacznym,
- osobie niepełnosprawnej, która ukończyła 16 lat i ma orzeczoną niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym,
pod warunkiem że niepełnosprawność (bez względu na jej stopień) powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia, osobie, która ukończyła 75 lat życia (bez żadnych innych warunków).
Osoba występująca o zasiłek pielęgnacyjny w związku z niepełnosprawnością powinna dołączyć do wniosku orzeczenie o niepełnosprawności albo znacznym czy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość wnioskodawcy.
Natomiast osoba, która ukończyła 75 lat życia, do wniosku o zasiłek pielęgnacyjny dołącza tylko dokument potwierdzający wiek, np. dowód osobisty albo skrócony odpis aktu urodzenia.
Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego ustala się na czas nieokreślony. Jeżeli jednak orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydane jest na czas określony, np. od 1 stycznia do 31 grudnia 2008 r., wówczas zasiłek wypłaca się tylko przez ten czas.
Dodatek pielęgnacyjny
Dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, pod warunkiem że osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia.
Osoba ubiegająca się o dodatek pielęgnacyjny powinna zatem udowodnić, że ze względu na stan jej zdrowia musi się nią opiekować inna osoba. Opieka ta polega także na pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.
W celu ustalenia prawa do dodatku pielęgnacyjnego niezbędny jest wniosek osoby zainteresowanej – emeryta lub rencisty. Do wniosku konieczne jest dołączenie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS stwierdzającego całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji.
Z obowiązku składania wniosku o dodatek oraz orzeczenia o niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji zwolnione są osoby, które ukończyły 75 lat. Otrzymują one dodatek pielęgnacyjny z urzędu.
Dodatek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, która przebywa w zakładzie opiekuńczo leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym. Od zasady tej jest wyjątek – gdy uprawniony do świadczeń i dodatku przebywa poza tymi placówkami przez okres dłuższy niż dwa tygodnie w miesiącu, dodatek przysługuje.
Opracowanie: Adam Banaszek
Więcej w Gazecie Prawnej z 14 września 2008 r.